
Yahudi takviminde Kislev ayında ilerlerken 18 Aralık akşam itibariyle (25 Kislev) 8 gün boyunca Hanuka bayramını kutlayacağız. Hanuka kelimesi sessiz harflerinde Hinuh yani eğitim kelimesini barındırır. Bu yazımda bu nedenle Yahudi eğitiminde anne ve babalara yönelik birçok kaynaktan derlediğim tavsiyeleri paylaşmak istiyorum.
Önce Yahudi Eğitiminde Baba ve oğul başlığında konuya başlayalım.
Babalar ve oğullar için Yahudi Eğitiminde özel bir yer ayrılmıştır: Tora öğrenimi.
Erkek çocuklarla Tora öğrenme sorumluluğu doğrudan babanın omuzlarındadır. İster büyük bir Talmid haham - Tora bilgini, isterse basit bir su taşıyıcısı olsun, her babanın oğullarıyla Tora çalışmak için bir mitsvası dini yükümlülüğü vardır. Bu mitsvayı yerine getirme yükümlülüğünü kendisi yapamıyorsa, onun yerine birini tutması gerekir.
Bir şaliah (onun yerine geçecek elçi) tayin edilmesi gerçeği, babayı yükümlülüklerinden kurtarmaz. Bir baba, oğlunu okula gönderdiğinde, kendisine görevini yaptığını ve sorumluluğun artık okula ait olduğunu söyleyemez.
Gerçekten de, okul başarısız olursa baba da başarısız olur, çünkü onun seçtiği kişi/kurum etkili değildi.
Baba oğlunu sadece çocuğu olarak değil, aynı zamanda talmidi -öğrencisi olarak da görmelidir. Tora bize bunu anlatır (Devarim 6:7): “Veşinantam levaneha.” Bu bilgileri oğullarına öğretiyorsun. Bu cümleyi Şema duasında her gün söylüyoruz.
Baba oğul için Tora öğrenimi önemlidir ancak bu öğrenimin kalbe inmesi ve sevgiyle uygulanması annelere bağlıdır.
Rav Yaakov Israel Kanievsky- Steipeler ismiyle anılan yaşadığımız yüzyılın en büyük ravlarındandı. Onun öğretilerinden Yahudi annelerine bazi tavsiyelerini göz atalım:
Anneler her ne kadar kural koyan ve disiplin vermeye çalışan taraf da olsalar evdeki sevgi ve şefkatin kaynağı olmaya çalışmalıdır.
Yahudi eğitiminin temelini çocuklar evde öğrenir. Öğretilerin pratiğe geçiş, uygulamalar annelerimizin eseridir. Şabat’ın kutsallığında, kaşer yiyeceklerde, duaların gücünde, bayram sofralarında, Yahudi giyiminde, yapıcı konuşma konusunda kadınların imzaları vardır.
Anneler çocuklarının eğitiminde başarılı olabilmek için düzenli olarak dua etmelidir: Teilim, Perek Şira, Tikun Aklali, Nişmat, günde en az bir Amida duası...
Ekmek yenen öğünlerden sonra okunan Birkat Amazon duasını özellikle Anneler çocukların yanında, onların duyacağı şekilde söylemelidir.
Yatmadan önce Şema duasını çocuklarla birlikte söylemek de yine anne ve çocuklar adına özel bir zamandır.
Evden çıkmadan önce çocukları kutsamak ve 4 melek Gabriel, Rafael, Mikael ve Uriel'in onları her gittiği yerde korumasını istemek de yine annelerimizin dilinde olmalıdır.
Yahudi inancının temelinde gözlerini gökyüzüne çeviren ve kendi dilinde, kalpten çıkan kelimeler ile dua eden Annelerimiz vardır.
Bu Hanuka bayramı öncesinde kendimize soralım:
Çocuk eğitiminde ve özellikle Yahudi değerlerini aktarma rolünde anne-babalar olarak kendimizi yeterli hissediyor muyuz?
Eğitimde eksik olduğumuzu hissettiğimizde anne baba olarak kimlerden hangi konularda destek alıyoruz?
Eğitim sorumluluğunda anne baba olarak hangi özelliğimizi çocuklara aktarmak istiyoruz?
Çocuklarımız eğitimlerinde anne baba olarak nasıl birini görüyorlar?
Günde birkaç dakika çocuk eğitimi konusunda Tanrı ile zorlandığımız noktaları paylaşalım. Verdiği emanet ruhlar için teşekkür edelim…
Her birinin ışığının ayrı ayrı sonsuza dek yanabilmesi dileğiyle. Hanuka Sameah
Comments