Yağmur ve kalp

Önümüze bir tefila kitabı açar ve günlük dualarımızda üç kere okuduğumuz Amida duasını kısaca incelersek, yağmur ile ilgili iki bölüm bulunduğunu fark ederiz. Birinci bölüm rüzgarları getiren ve yağmuru indiren T-nrı’mız anlamına gelen “Maşiv Aruah Umorid Ageşem” bölümü, sadece yağmurlardan bahsettiğimiz bu bölümü Erets İsrael’de yaşıyor olsun ya da olmasın her Yahudi geride bıraktığımız Şemini Hag Atseret bayramının musaf duasıyla söylemeye başlar.

Yağmur için dua ettiğimiz ikinci nokta Bareh Alenu bölümüne ise Erets İsrael’de 7 Heşvanda, Erets Israel dışında ise 4 Aralık gecesi başlarız. Bunların teker teker nedenlerine bakmaya çalışalım.

Neden Erets İsrael’de Şemini Hag Atseretten itibaren yağmur için dua etmeye başlamayız da sadece yağmurdan bahsederiz? (Şemini Hag Atseret ile 7 Heşvan arasında 15 gün vardır.)

Çünkü Erets Yisrael’e Sukot bayramı için Bet Amikdaş’a korban getirmeye gelen Yahudi olan ve olmayan misafirler dönüş yolunda Fırat nehrinden geçeceklerdir ve yağmurların başlaması yolculuğu çok zorlaştıracak olmasının yanında Fırat nehrini geçilmez hale getirecekti. Bu yüzden hahamlarımız Erets İsrael’deki Yahudilerin Erets İsrael dışına yolculuk yapan Yahudileri düşünmesi gerekliliğinin yanında yağmur için dua etmelerini 15 gün sonraya almışlardır.

Neden Erets İsrael dışında 4 Aralık gecesi 5 aralık günü yağmur için dua etmeye başlarız?

Hahamlarımız Babil’de yağmur için dua etmeyi kış mevsiminin 60. gününe kadar ertelemeyi öngörmüşlerdir. Bu da artık yıl olup olmadığına bağlı olarak 4 veya 5 Aralık gününe düşer. Bu ertelemenin nedeni de Dicle ve Fırat nehirlerinin genel doluluğu ilgilidir. Peki su ihtiyacı Fırat ve Dicle nehirleri ile alakası olmayan yöreler ne için 60 gün beklemelidır? Çünkü genel kural olarak, Erets İsrael dışında yaşayan tüm Yahudiler Babil yöresinin geleneklerini takip eder ve su geçimleri, ihtiyaçları Dicle ve Fırat üzerinden olmasa bile yine de genel kural olan Babil yöresinin geleneklerini takip ederler.

Geride bıraktığımız bayramlar serisinden Sukot bayramında Yahudi olmayanlar için de Bet Amikdaş zamanında kurbanlar getirildiğini görüyoruz. Her gün bir eksilterek ilk gün 13, ertesi gün 12 ve 7. gün 7 kurban getirerek toplamda 7 gün boyunca 70 kurban getirilir ve yeryüzündeki 70 millet için de Bereket ve barış için dua edilirdi.

Sukot bayramına yapışık olan ama çardaklarda oturmayı bıraktığımız Şemini Hag Atseret ise sadece Tanrı ve Yahudi halki arasında kutlanan bir kurban içerirdi. İsrael'de aynı gün içinde kutlanan Simha Tora, senelik tora bölümlerinin okunmasının bitmesiyle duyulan büyük sevinci ifade eder. 3000 yıldan fazla her sene yeniden okumaya başladığımız Kutsal Kitabımız verildiği bayram Savuot günü sakin bir bayramla takvimimizde yer alırken senelik okuma ve öğrenimini bitirdiğimiz gün sokaklarda danslar ve şarkılarla kutlanır.

Simha Tora'da senelik okumasını sonlandırdığımız Toramızın son harfi bir "Lamed" dir. Bu Şabat okuyacağımız Peraşa Bereşit, Tora’nın ilk kitabının ilk peraşasi ise bir "Bet" harfiyle başlar. Birlikte İbranice "Lev" לב- "Kalp" kelimesini oluştururlar.

Bunu, Tora'nın Yahudi yaşamının kalbi olduğu anlamına geldiği şeklinde de anlayabiliriz. Bundan ne öğrenebiliriz? Her şeyden önce, inancın toplumun temeli olduğunu öğrenebiliriz. İkinci olarak, sadece kalple yorumlamanın hem olumlu hem de olumsuz davranışa yol açan birşey olduğunu öğrenebiliriz. Bu nedenle kaynaklarımızı gözden geçirmeliyiz. Üçüncüsü, Yahudilik bir dinin ötesinde sadece teoloji ve uygulamadan çok daha fazlasıdır, tarih, inanç ve kültür bir arada toplanmıştır. Sonuç olarak, toplumsal ve bireysel inançlarımızla nasıl ilişki kurduğumuz, yaşamımızı neye göre devam ettirdiğimizle ilgili aynen kalp gibi hayati bir öneme sahiptir. Ya onlar tarafından yaşamayı ya da onlar tarafından ölmeyi seçebiliriz. (Levililer 18: 5) Geleceğimiz, Yahudiliğimiz, yeni bir seneye baslarken bu seçimlere bağlı. Her ne yapmayı seçiyorsak bütün kalbimizle yapalım. Sevgiyle yapalım. Toramızın kalplerimizin yumuşatmasına, sevgiyi arttırdığına dikkat edelim.

Alef א, ilk harf Tek olanı, başlangıçta ve sonsuza dek olan Tanrı'yı temsil eder. İkinci harf bet ב ise, ona sevgiyle yaklaşan her kul icin onun merhametli yanını hatırlatan אב baba kelimesini oluşturur.

Bereşit yeni bir başlangıç, Tanrı'nın yardımıyla tüm dünya için iyi haberler alacağımız, sağlıklı, huzurlu bir başlangıç olsun Bereketli yağmurlarıyla, kalplerimizin sevgiyle uyguladığı Tora'yla dolu sağlıklı bir kış dilerim Tizku leşanim rabot