Adak adayan, adağını yerine getirmeye özen göstermelidir.
“Bir adam (İsh) Tanrı’ya adak adar (Neder) veya [bir şeyi] yükümlülük üstlenmek üzere (Lesor isar) yemin ettiğinde, sözününün (kutsiyetini) bozmamalıdır. (Lo Yahel (Halal) – sözünü “içi boş” hale getirmemelidir.) Sözle ifade ettiği şeye uygun davranmalıdır.” (Bamidbar 30:3)
YEMİNLER!..........
Yahudi geleneği büyük bir yemin hayranı değildir. Tora gerçekten yemin etmeyi desteklemiyorsa, neden peraşamızda göründüğünü anlamaya çalışalım.
Yeminler iyi bir şey midir? Açıkçası değiller. Hayatınızı siyah beyaz yaparlar. Oysa hayatın tüm renklerini inceleme özgürlüğüne ihtiyacımız vardır. Ancak bazı durumlarda, erkekler siyah-beyaz bir görüşe sahip olabilmek için yemin formalitesine ihtiyaç duyarlar.
Yeminler, duyguların yoğun olduğu zamanlarda doğal bir insan tepkisidir. Özellikle bir tehlike veya sıkıntı hissettiğimizde, kendiliğinden Tanrı ile pazarlık yapmaya başlarız. Kendimizi iyileştirmeye veya hak edilmemiş bir iyiliğin karşılığını ödemeye söz veririz.
İnsanlar neden bu şekilde davranıyor?
Ruhun iki ana yönü AKIL ve DUYGULARDIR. Hem entelektüel hem de duygusal yönleri birlikte çalışacak ve birbirlerini tamamlayacak şekilde arıtmayı başaran kişi şanslıdır.
Tora çalışması ve mitsvotlar, bu alanların her ikisinde de büyümemize yardımcı olur. Bazı mitsvalar öncelikle zekayı geliştirmeye yöneliktir. Bizi doğru bir bakış açısına doğru yönlendirirler, analiz ve iç gözlem gücümüzü odaklamamıza yardımcı olurlar. Diğer mitsvalar daha çok duygusal yaşamlarımızla ilgilidir. Duyguları korur ve yönlendirir, onları rasyonel akılla uyum sağlayacak şekilde arındırırlar.
Peki Yeminler nereye sığar?
Duygular alanıyla ilişkilendirilirler. Yeminler genellikle, kişinin kalbini dolduran ve birini yemin etmeye teşvik eden güçlü bir kutsallık, huşu, korku veya şükran duygusu gibi bir duygu patlamasının sonucudur. Tora, taahhütlerimizi yerine getirirken dikkatli olmamızı öğütler.
Bu kutsal duyguların kıymetini bilmeliyiz. Yeminlerini küçümseyen ve göz ardı eden biri aslında bu doğal varlığın büyük faydasını reddediyor. Çünkü yeminler bizi entelektüel kazanımlarımızı tamamlayan duygusal olarak rafine bir hayat yaşamaya yönlendirebilir.
İkinci asır âlimlerinden Rabi.Natan, anlaşılması güç bir beyanda bulunmuştur: “Bir adam, yeminini bozduğu için ceza olarak karısını kaybeder” (Şabat 32b)
Yeminini tutmakla karısını kaybetmek arasındaki bağlantı nedir?
Kadın ve erkeğin psikolojik yapısındaki temel farklılıkların kökleri, akıl ve duygu alanlarında yatmaktadır. Kadınlar duygusal zekada üstündür. Ruhun birçok alanında kendini ifade eden daha derin bir bağlantıya işaret eder. Bir diğer yönleri altıncı hisleri - dünyayı renkli görme yetenekleridir. Yani her şeyin siyah ve beyaz olmadığı bilgisi.
Ahlaki seçimlerde iyiyi ve kötüyü, pratik çalışmalarda doğruyu ve yanlışı, yaşam tarzlarında güzeli ve çirkini daha keskin bir şekilde hissederler.
Erkekler ise daha çok entelektüel yeteneklerine odaklanır. Onlar için duygular destekleyici bir rol üstlenir. Cesur bir kadına “Kocasının Tacı” denir. (Özdeyişler 12:4) Yetenekleri, kocasında eksik olan şeyi, yani duygusal bileşeni tamamlar. Kadınların herhangi bir tartışmaya getirdiği eşsiz katkı budur. Kadınlar konuşmanın bir parçası olduğunda, renk, doku ve durumun daha eksiksiz bir şekilde anlaşılmasını sağlayabilirler.
Yeminlerin önemini ve duyguları rafine etmedeki faydasını küçümseyen biri, erdemli bir kadının yeteneklerinin sağladığı yüce değeri de gözden kaçırmıştır. Rabi Natan böyle bir kişinin karısını ve onun eşsiz katkısını "kaybettiğini" öğretir.
Psikolojinin en önemli alt dallarından biri olan “Psikanaliz” biliminin kurucusu olan Yahudi nörolog Sigismund Schlomo FREUD da acaba bir erkek olduğu için mi, otuz yıl kadın ruhunu araştırmasına karşın yanıtlayamadığı en büyük sorusunu sorma ihtiyacı hissetti. BİR KADIN NE İSTER?
Sevgilerimle - Shabat Shalom
Rabi. Yishak BİLMAN (z”l) & Moşe PASENSYA
