Emirler bu kadar zor mu?

Bu şabat okuyacağımız Nitsavim (נצבים) peraşasında Moşe, Devarim kitabı boyunca verdiği söylevin kapanış bölümüne başlar.

Vaadedilen topraklara girmek üzre olan milleti, onu bekliyen savaşlar için cesaretlendirici kelimeler söyledikten sonra, Tanrı’nın verdiği emirlerin yerine getirilmesi sayesinde millete gelecek iyi şeyleri ve de aksi takdirde onları bekliyen kötü şeyleri dile getirdikten sonra ve de Şemot, Vayikra ve de Bamidbar kitaplarında belirtilen birçok emri tekrarlayıp bazı yeni emirleri de İsrael oğullarının bilgisine getirdikten sonra Moşe sözlerinin kapanış bölümümüne geçer.

Moşe yeni topraklarda refah içinde yaşayacak milletin, verdiği emirlerden uzaklaşacağından endişe etmektedir. Gelecek nesillerin bu emirlere sadakatinden de pek emin değildir. Bu nedenle söylevini işitmekte olan bütün milletin huzurunda emirlerin sadece onları işitenlere değil, bütün nesillere verildiğini şu sözlerle dile getirir.

Ben bu antlaşmayı ve de bu bedduayı sadece sizlerle değil de bugün burada olup bizimle Tanrı’nın önünde olanlara ve de bugün burada bizimle olmıyanlarla da yapıyorum. (Devarim 29, 13-14)

Yukarıdaki pasuklarda belirtilen “bugün burada bizimle olmıyanlar” kelimeleri ile kastedilenler gelecek nesillerdir. Moşe’nin dini, Mısır’dan çıkıp bir millet olan İsrael oğullarınin bütün nesillerine verilmiştir.

Moşe son günlerindeki kehanetinde, İsrael oğullarının emirlerinden uzaklaşıp Tanrı’nın söylemiş olduğu kaybolma tehlikesi ile karşılaşacağını, diğer milletlerin arasına dağıtılacağını ancak eninde sonunda hem Tanrı’nın merhameti sayesinde hem de milletin Tanrı’ya dönme teşebbüsü sonucu vaadedilen topraklara geri döneceğini belirtir. Buna rağmen, bu inişli çıkışlı geleceğe maruz kalmamaları için millete şu kelimelerle hitap eder.

Sana bugün emrettiğim bu emir senin için imkânsız değildir ve senden uzak değildir. Göklerde değildir ki “kim bizi göklere çıkarıp onu bizim için alsın ve bizlere işittirsin ve yerine getirelim” diyesin. Denizin öbür tarafında değildir ki “kim bizleri denizlerin öbür tarafına geçirsin ve onu bizim için alsın ve bizlere işittirsin ve yerine getirelim” diyesin. Bu sana çok yakındır. Onu yapmak ağzında ve kalbindedir. (Devarim 30, 11-14)

Tanrı’nın verdiği emirlere uymanın sırrı, onları ağızdan dile getirmek, yani öğrenip bilmek ve de onları yerine getirmeyi kalben istemektir. Bu ikisi yerine geldiğinde emirleri yerine getirmede zorluk hissedilmiyecektir.

Burada belirtilmesi gerekir ki Moşe’nin dini (תורת משה), hem Tanrı’ya karşı mecburiyetleri içeren Şabat, sadece kaşer yemek, talit, tefilin, mezuza, bayramlar gibi emirleri, hem de insanlar arası düzen, adalet ve yardımlaşmayı sağlıyan kurallarla ilgili emirleri içerir.