40 Yıla Bedel Bir Hata

Bu şabat okuyacağımız Şelah Leha (שלך לך) peraşasında, İsrael oğullarının çölde 40 yıl boyunca dolaşma cezasına çarptırıldıklarını okuruz.

İsrael oğulları, vaad edilen toprakların hemen yanındadır. Bu topraklar hakkında istihbarat bilgisi elde edebilmek için, herbir kabileden bir temsilci alarak 12 kişilik bir casusluk grubu kurulur ve Moşe onları vaadedilen topraklara, üzüm hasatının başladığı günlerde yollar. Özetle onlara şu vezifeyi verir (Bamidbar 13, 17-20).

Bu topraklar nasıldır? Orda yaşıyan millet ne denli kuvvetlidir? Topraklar iyimidir, verimlimidir? Şehirler kamp şeklinde mi kurulmuştur yoksa surlarla mı çevrilidir? Yemiş ağaçları varsa meyvelerinden getirin.

12 kişilik bu grup vaad edilen toprakara gidip bilgi topladıktan sonra geri dönerler. Toprağın güzelliği ve verimliliği ile ilgili iyi sözler söylerler. Ancak, orda yaşıyan halkın çok güçlü olduğunu ve onların üstesinden gelmenin mümkün olmıyacağını ima ederler.

Yeuda kabilesinin temsilcisi Kalev ve Efraim kabilesinin temsilcisi Yeoşua’nın, “bizler onlara karşı becerebiliriz” sözlerine rağmen, İsrael oğulları diğer 10 temsilciye inanır ve moralleri bozulur. Tanrı’nın vaad ettiği toprakların elde edilemiyeceğini zannederek ağlamaya başlarlar. Hatta, Mısır’a geri dönmek isterler. İyi sözler söyliyen Kalev ve Yeoşua’yı taşlaralar.

İsrael oğullarının bu davranış ve sözleri Tanrı’yı bir defa daha kızdırır. Tanrı Moşe’ye bütün milleti yok edeceğini ve onların yerine Moşe’den çıkacak yeni bir millet yaratacığını söyler.

Geçen haftaki peraşada milleten yorulduğu için bıkkınlık ifade eden Moşe bu sefer, aynı milletin Tanrı’ya karşı bir avukatı olarak şu sözleri söyler.

Moşe Ad.’a söyler.

Mısır, bu milleti onların içinden kudretinle çıkardığını işittiler.

Ve bu topraklarda yaşıyanlar sen Ad.’ın bu milletle beraber olduğunu, sen Ad.ın onlarla göz göze beraber olduğunu, bulutunun onların üzerinde olduğunu, gündüzleri bulut sütunu ve geceleri ateş sütunu ile onların önünden gittiğinı işittiler.

Ve bu milleti tek bir kişi gibi oldürürsen, senin adını işiten milletler “Onlara yemin ettiği topraklara getirmeye muktedir olmadığından onları çölde katletti” diyecekler.

Ve şimdi, Ad.’ın gücü söylediği gibi büyüsün: söylediğin gibi “merhametli ve bolca iyilik yapan, suç ve günah affeden, (ancak) (günahı) silmeyip babaların günahını çocuklarına, üçüncü ve dördüncü nesle kadar sayan Ad.”. Milletinin suçunu iyiliğinin büyüklüğü gibi, bu milleti Mısır’dan buraya kadar getirdiğin gibi af et. (Bamidbar 14, 13-19)

Bu sözlere karşı Tanrı’nın cevabı çok kısa ve kesindir.

Ve Ad. “sözlerinde olduğu gibi affetim” der. (Bamidbar 14, 20)

Tanrı, İsrael oğulları ve Moşe üçgeninde, Beaaloteha ve Şelah-Leha peraşalarındaki Moşe ve Tanrı arasındaki diyalogları karşılaştırırsak, birincisinde Moşe tarihten çekilemek ister, ancak Tanrı bunu kabul etmez. İkincisinde Tanrı İsrael oğullarını tarihten silmek ister, ancak Moşe’nin savunması bunu engeller.

Tanrı, İsrael oğulları ve Moşe üçgeni yeni sahnelere doğru var olmaya devam eder. Ancak, Tanrı’nın affı kısıtlıdır. İsrael oğullarının çöl hayatı, Mısır’dan çıkan nesil değişene kadar, 40 sene sürecektir.