On üç Merhamet Niteliği

TÜRKİYELİLER BİRLİĞİ התאחדות יוצאי תורכיה
21 Eyl
2 dakikada okunur

Yahudi geleneğinde 13 Merhamet Niteliği (Şeloş Esre Midot şel Rahamim), Tanrı'nın sonsuz merhametini ve bağışlayıcılığını temsil eder. Bunlar, Tanrı’nın Moşe Rabbenu’ya Altın Buzağı günahı sonrası öğrettiği ve Teşuva (tövbe) kapılarını sonsuza dek açık tuttuğu özelliklerdir. (Şemot/Çıkış 34:6-7'de geçer.)

“El Meleh Yoşev al Kise Rahamim” (אֵל מֶלֶךְ יוֹשֵׁב עַל כִּסֵּא רַחֲמִים) — Selihot duasının giriş cümlesi olup, Elul ve Tişri aylarında yapılan tövbelerin ruhunu yansıtır. Bu bölüm, Tanrı’nın adalet ve merhamet arasındaki dengesini vurgular.

Merhamet tahtı üzerinde oturan Tanrımız Kralımız...

Bu bölüm Tanrı ’yı hem kral hem de merhamet kaynağı olarak tanımlar. Aynı anda yargılayan ve affeden, hem adaletli hem de sevgiyle yaklaşan bir Tanrı tasviri sunar.

Modern dünyada "otorite" genellikle korkutucu veya baskıcı algılanır. Ancak bu dua bize, otoritenin sevgiyle de var olabileceğini öğretir.

Tanrı “kral” dır ama önce merhamet koltuğuna oturur.

“Tanrı isyanı bağışlar” diyerek insanın hataya meyilli olduğunu kabul eder ama bu hataların sonsuz cezalarla değil, sevgiyle karşılanabileceğini anlatır.

Bu bakış, kişinin kendine karşı acımasız yargılarını bırakmasına yardım eder. Tanrı bağışlıyorsa, biz neden kendimizi veya başkalarını affetmeyelim? Bu dua, affetmenin Tanrısal bir özellik olduğunu ve kişisel barışın temelini oluşturduğunu gösterir.

Selihot’un bu bölümü, duygusal olarak kırılmış, pişmanlık duyan ama yeniden başlamak isteyen kalpler içindir. Bu yönüyle dua, yalnızca Tanrı’yla değil, kendimizle de uzlaşma anıdır.

13 ilahi merhamet özelliğini kelime kelime anlamı:

*1. Adonay (ה׳) Tanrı'nın merhameti, günah işlenmeden önce insanı korur, hataya düşmemesi için rehberlik eder.

*2. Adonay (ה׳) Tanrı'nın merhameti, günah işlendikten sonra da devam eder. Tövbe eden kişiye kapıyı kapatmaz, geri dönmesine izin verir.

*3. El (אֵ־ל) "El", güçlü Tanrı. Güçlü ama merhametle dolu. Gücünü cezalandırmak için değil, bağışlamak için kullanır.

*4. Rahum (רַחוּם) "Merhametli" – Tanrı, kişinin acılarını, sıkıntılarını hisseder. Ana rahmindeki şefkat gibi, koşulsuz bir sevgiyle yaklaşır.

*5. Ve-Hanun (וְחַנּוּן) "Lütfeden" – kişi hak etmemiş olsa bile, Tanrı lütuf verir. Hak değil, sevgi temelli iyilik.

*6. Ereh Apayim (אֶרֶךְ אַפַּיִם) "Öfkede yavaş" – Tanrı hemen cezalandırmaz. Kişiye zaman tanır, tövbe etsin diye bekler.

*7. Ve-Rav Hesed (וְרַב חֶסֶד) "Bollukla iyilik yapan" – Tanrı, sadece iyilik yapmakla kalmaz, fazlasıyla iyilik verir. Hesabı tutmaz, iyiliği büyütür.

*8. Ve-Emet (וֶאֱמֶת) "Sadık / Gerçek" – Tanrı sözünde durur. Sadık ve güvenilirdir. Affedeceğini vaat ettiyse affeder.

*9. Notser Hesed La'alafim (נֹצֵר חֶסֶד לָאֲלָפִים) "Binlerce nesle iyiliği korur" – Ataların iyilikleri çocuklarına yansır. Nesiller arası iyiliği sürdürür.

*10. Nose Avon (נֹשֵׂא עָוֹן) "Günahı taşıyan" – Tanrı, kişinin sorumluluğunu üstlenir gibi günahı yüklenir, kişinin tövbesine yardım eder.

*11. Va-Feşa (וָפֶשַׁע) "Kasti suçları da bağışlar" – Bilerek yapılan hatalara bile, içten tövbe ile merhamet eder.

*12. Ve-Hata'a (וְחַטָּאָה) "Yanlışlıkla yapılan günahları da affeder" – Niyet kötü olmasa bile yapılan hatalara anlayış gösterir.

*13. Ve-Nake (וְנַקֵּה) "Temizler" – Tövbe eden kişiyi arındırır, geçmişiyle tanımlamaz, yeni bir sayfa açar.

Roş Aşana yeni bir seneye hazırlanırken kendimize ve başkalarına karşı merhametli olmak, Tanrı’nın bu özelliklerini hayatımıza yansıtmak kişisel dönüşüm sağlar.

Tövbeye ve değişime her zaman açık olmak, sabır, affedicilik, nezaket gibi erdemleri geliştirmek üzerine çalışmak ve şefkati yargının önüne koymak bu dönemin bazı kişisel gelişim mesajlarıdır.

Şana Tova Umetuka... 5786 senesinin hakkımızda iyi yargıların verildiği, A-şem'in merhametiyle rehinelerimizi evine döndürdüğü, sağlık, bereket, huzur ve barış dolu bir sene olması dileğiyle.

Riva N. ESSEMİNİ

Bir önceki yazımı okudunuz mu?

ELUL AYINA GİRİŞ...