İYT’den “Üstün Değerlerimiz” projesi

İsrael’de Türkiyeliler Birliği yaklaşık dört yıl kadar önce oluşturduğu web sitesinde haber ve duyuruların yanı sıra her hafta yirmiye yakın yazarın farklı konulardaki köşe yazılarını yayınlıyor. Bu yazılar ayrıca yine İYT’nin Facebook grubunda da okurla buluşuyor.

Yazılarımdan birinde, 1980’li yıllarda Sosyolog Prof. Walter F.Weiker’in bir araştırmasında, Türkiye’den göç eden İsrail’deki Yahudileri: ‘The un-seen’ (Görülmeyen) olarak nitelendirdiğinden söz etmiştim. Sosyolog Türkiye’den İsrail’e göç edenlerin ülkeye uyum sağladıklarını, ancak siyasete ve kamusal alanlara katılmamayı yeğlediklerinden “görünmez” oldukları sonucuna ulaşmaktaydı.

Yazımda, söz konusu araştırmanın yayınlanmasından bu yana aradan 40 yıllık bir süre geçmesine rağmen İsrael’de, halen siyasi alanda tek sivrilmiş bir Türkiyeliye rastlanılmamasının ‘görülmeme’ özelliğinin devam ettiğini ortaya koyduğunu belirtmiştim.

Bondi Çakım dostumuz yayınlanan bir makalesinde, başarılı bir Türkiyeliler aliyasından söz ederken, Prof. Weiker’dan farklı bir görüşle konuya yaklaşıyordu. Prof. Daniel Yahya ise, “Dost acı söyler” başlığı altında kaleme aldığı yorumu ile bu ezeli geleneksel tartışmayı yeniden gündeme taşıyarak ateşi körükledi ve iyi de yaptı.

Prof. Yahya şöyle diyordu; “Maalesef Türkiye’den İsrael’e göç edenlerin büyük bir kısmı yetiştikleri mantalitelerini beraberlerinde getirdikleri ve bunu değiştiremedikleri için bu memlekette seslerini duyurmayı beceremediler. İçimizden buranın edebiyatına bir şey katabilen bir yazar çıktı mı? Bir politikacı çıktı mı? Kaç tane sanatkâr ve müzisyen çıktı Türk asıllılardan?” diye soruyordu.

Diğer yandan farklı konularda Türkiyeliler arasından çok başarılı, üstün değerde kimselerin çıktığı bir gerçektir. Ne var ki, bu husus Türkiyeli Yahudiler dışında, İsrael toplumu genelinde pek bilinmemektedir ve bu düşünceyle de yola çıkıldı. Türkiyeliler Birliği (İYT) bilim, sanat, hukuk, tıp vs. alanlarda çok başarılı olmuş ve üst seviyelere ulaşmış Türkiyeli kişilerin var olduğu bilinciyle bu kişilerin ortaya çıkarılmalarını ve tanıtımlarını amaç edindi.

Türkiyeliler Birliğinin yürüttüğü projenin amacı, İsrail’e göç etmiş Türkiyeliler arasında ülkeye önemli katkılarda bulunan ve üstün başarı gösteren kişileri belirlemek ve geniş topluma duyurmaktı. Bu yönde yapılan çağrı üzerine önerilen isimlerin Türkçe, İngilizce ve İbranice olmak üzere üç lisanda yaşam hikâyeleri hazırlandı ve yetkin bir seçici kurulun değerlendirmesine sunuldu.

Türkiyeliler Birliği on aya yakın bir süredir geliştirmekte olduğu bir projeyi 19 ve 21 Nisan akşamları canlı yayında gerçekleştirdiği sunumla tanıttı.

İki ayrı gece gerçekleştirilen tanıtımda projenin koordinatörlüğünü üstlenen Bondi Çakım’ın yanısıra, İYT Başkanı Ovi Roditi Gülerşen, İYT Danışma Kurulu (Moatsa) Başkanı Av. Yakup Barokas konu ile ilgili açıklamalarda bulundular.

Sunum öncesinde Türkiye kökenli, 1957 İzmir doğumlu ünlü besteci Beri Saharov’un Türk tınılarından etkilenen “Karataş” adlı bestesi giriş müziği olarak dinletildi.

Moderatörlüğünü Stella Kent’in yaptığı sunumun başında Yahudi Ajansı (Sohnut) Başkanı İtzhak Herzog Türkiyeliler Birliğinin faaliyetlerini ve önemini vurgulayan bir konuşma yaptı.

Ayrıca sunum içinde başarılı Türkiyelilere örnek olarak; Bağımsızlık Savaşına katılan ve ilk silah taşıyan Palmah mensubu Edirneli genç kız Riva Halevi Arbel, tarım alanındaki buluşlarıyla dünya çapında bir uzman olan ziraat mühendisi / entomolojist Prof. Shlomo Navarro, İzmirli girişimci ve filantropist Sami ve İtzhak Segol kardeşler ile uzay bilim adamı Haim Eshed hakkında birer tanıtım filmi gösterildi.

Prof. Shlomo Navarro, gençlere seslenerek; “İsrael ülkülerinizi, ideallerinizi gerçekleştirebileceğiniz dünyadaki en ileri teknolojiye sahip ülkelerden biridir” dedi.

Türkiyeliler Birliğinin (www.turkisrael.org.il) web sitesinde oluşturulan bir programda ilk aşamada belirlenen 47 kişinin bilgilerine yer veriliyor. Ayrıca sunumun İbranice dilinde bir versiyonunun hazırlanması, bu çalışmanın sosyal ağlarda dağıtılması, müzelere ve bilimsel yayın organlarına gönderilmesi planlanmakta. Sunum, canlı yayın sonrasında banttan 3 bin kişi tarafından izlendi.

Sunumu aşağıdaki linkten izleyebilirsiniz.

https://www.youtube.com/watch?v=oei-LIMbW00&t=6s