HUKAT - BİR KOVA SABUNLU SU
- Moşe PASENSYA
- 29 Haz
- 3 dakikada okunur
Eylül 2022'de, Lone Star Eyaletinden İsrail’e tuhaf bir kargo uçtu. Teksaslı çiftçiler tarafından yetiştirilen beş kızıl düve, Yahudi topluluklarında büyük bir karışıklığa yol açtı.
Peki bir avuç inek neden uluslararası ilgi toplar ve kehanet heyecanı yaratır?
Bar İlan Üniversitesi'nden bir profesörün yaptığı araştırmada, bir ineğin külünden 660 milyarı arıtmak için yeterli temizleme suyu elde edilebileceği tespit edildi.
Hayatta anlaşılması imkansız olan o kadar çok şey var ki, yine de ara sıra, sanki sisin bir anlık dağılmasıyla, her şeyin ne hakkında olduğunu görme fırsatı yakalıyoruz.
Yaptığımız her şeyi kavramak bizim için ne kadar önemli? Bir yanda saf inanç, diğer yanda anlama ihtiyacımız arasındaki denge nerede yatıyor?
Bu haftaki bölüm kavranması imkânsız olan bir şeyin en büyük örneğini sunuyor: “Kızıl Düve” (Para Aduma) Emri (mitsvası) (Bamidbar 19:1-2)
Bir kişi ölü bir bedenle temas ettiğinde, “Tame” olur. (ruhsal olarak kirlenir) Tekrar saflık durumuna ulaşmak (“Tahor” - arınmak) için “Para Aduma” olarak bilinen “Kırmızı Düvenin” ritüelinden geçmelidir.
Kızıl Düve yakılır, külleri suyla karıştırılır (mei nida) ve bu kirlilikten etkilenen herkesi arındırmak için üzerlerine serpilir.
Üstelik Paradoksal olarak, Parah Aduma'nın külleri kirli olan kişiyi temizlerken, bu süreci yöneten (hazırlık olarak külleri toplayan) ve temiz olan kişinin de kirlenmesine neden olur!
Yani bir başkasının kirliliğini arındırırken kendisi kirli hale geliyor. Bu “gizemi” çözmek, bize başka biri için fedakarlık yapmanın ne anlama geldiğini öğretecektir.
Kötü eğilimin [mantığa aykırı olarak] meydan okuduğu dört şey vardır ve bunların her biri HUKAT’tır. (Tanrı’nın Fermanıdır)
(1) Levirat Evliliği – Yibbum. (2) Keten ve Yün Karışımı – Şaatnez. (3) Günah Keçisi - Azazel ve (4) Kırmızı Düve - Para Aduma. Mantığa meydan okuyor gibi görünen dört mitzva…… Yerimiz olmadığı için ben son ikisine odaklanacığım.
3) Günah Keçisi (Keçiyi Azazel'e gönderen kişi giysilerini yıkamalıdır (VaYikra 16:26), ama kendisi başkalarını kefaret sağlar.) (4) Kızıl Düve (Düveyle uğraşan herkes giysilerine kadar kirlidir. Ama kefaret sağlar. Bamidbar 19:7).
Bu hukimlerde eylem zararlı mı yoksa faydalı mı, bu malzemeler arındırıcı mı yoksa kirletici mi?
“Saflık” ve “Kirlilik” - - “Yasaklanmış” ve “İzin Verilmiş” gibi mutlak kategoriler değildir; insanların ve nesnelerin içine girip çıkabileceği hallerdir. İnsan necisliğe (kirlilğe) bulaştığında, bu geçici bir durumdur. Düzeltilmesi gerekir.
Bizler bir şey yasak olduğunda, onun "kötü" veya "yanlış" olduğunu ve bu nedenle her koşulda yasaklanması gerektiğini varsayarız. Öte yandan, ritüel “safsızlık” daha dinamiktir - seyahat eder; gelir ve gider; emilir ve uzaklaştırılır.
Necisliğin bu niteliğine dikkat ettiğimizde, Kızıl Düve’nin “gizemini” (hok'unu) anlayabiliriz.
Örneğin: Temizlemek istediğim kirli bir zemin varsa, bir paspas ve temiz sabunlu suyla dolu bir kova alırım. Paspaslamayı bitirdikten sonra, zemin temiz ve su kovası artık pis olur.
"Temizleyen o sabunlu su nasıl olur da şimdi kirli hale gelir?!" Çünkü kovadaki suyun yerdeki kiri emdiğini anlıyorum. Bir şey temizlendiğinde veya saflaştırıldığında, kirlilik kaybolmaz, aktarılır. Günah Keçisine önderlik eden Kohen, günah işlemekle bağlantılı olan pisliğin bir kısmını emer.
Kırmızı düvenin küllerini ve kutsallaştırıcı suyunu hazırlayan Kohanimler pisliği (Tuma’yı) emiyor ve insanlardan uzaklaştırıyor. Kohanimler, görevlerini yerine getirebilmeleri için korumaya çalıştıkları bu saflığı sıradan insanlar temiz olabilsinler ve mikdaşa erişebilsinler diye bırakıyorlar.
Para Aduma yasalarının ardından Peygamber Miryam’ın ölümünün gelmesi ve halkın su sıkıntısı yaşaması tesadüf müdür?
Genellikle kayık sallanana kadar altımızdaki suyun farkına varmayız.
Miryam halka su sağladı, fakat onlar onun gizli çabalarını takdir etmediler. Moşe'nin fedakarlığı ve sıkı çalışması, insanlar tarafından o kadar görünmezdi ki, sürekli olarak ondan şikayet ettiler. Rahatlığın diğer insanların çabalarından ve erdemlerinden geldiğini anlamazlar. Asla teşekkür etmezler ve onu sevdiklerini söylemezler.
Kızıl Düve biziz ve sorun şu ki bunu anlamıyoruz.
Kırmızı, çünkü günaha kırmızı denir. (Yeşayahu 1:18) - Mükemmel(dik), kusurlu hale geldik ve asla Boyunduruk nedir bilemedik. Gizemin, saf olanın saf olmayan hale gelmesi olduğunu düşünürüz, ama asıl şaşırtıcı olan şey, diğer insanların bizi arındırıp sorumluluğumuzu üstlendikleri gerçeğine kasten kör olmamızdır.
Belki şaşıracaksınız günümüzde halen bizim için bu görevi üstlenenler var. Bizlere başka biri için fedakarlık yapmanın ne anlama geldiğini öğretir.
Yahudi cenaze geleneğine göre kaybettiklerimizi sonsuzluğa uğurlamak için yapılan hazırlığa “TAHARA” denir. Anlamı “ARINDIRMAK”tır. (Saflaştırmak)
Bu eylem, ruhun arınmasını sembolize eder ve kişiyi son yolculuğuna hazırlar. Bu süreci yöneten kişi aynı bir Kohen gibi kendisi ölüyle temas ettiği için kirlenirken sevdiklerimizi saflaştırır.
Perdeyi aralayıp bizi kimin temizlediğine, kimin ruhsal ve fiziksel olarak rızık sağladığına, kimin onları hafife almamıza izin verdiğine sevgi ve takdirle dikkat etmemiz gerekiyor.
Fayda sağladığımız şeylerin sihirli bir şekilde ortaya çıktığı konusundaki ısrarımız, hayatımızda yaşamamızı mümkün kılan insanlarla karşılaşmak ve onları gerçekten takdir etmek konusunda ki isteksizliğimizi mi yansıtıyor?
Birçok gizemle dolu, kavramamızın imkansız olduğu gerçekliklerle dolu bir dünyada yaşıyoruz. Ancak her birimize düşen görev, yaşamın her anında her ayrıntısında anlam bulma kararıdır.
Böylece her gün, hayatı ele geçirip her dakika yeniden doğmak ile gelişine göre yaşayarak yavaş yavaş ölmek arasındaki belirleyici faktör olacaktır.
Sevgilerimle - Shabat Shalom
Moşe PASENSYA
Geçen haftanın peraşasını okudunuz mu?
Comments