Elif Şafak İntihal yaptı mı?

İntihal nedir?

İntihal, bir kişinin eserinde başka kişilerin ifade, buluş veya

düşüncelerini kaynak göstermeden kendisine aitmiş gibi

kullanması anlamına gelmektedir.

Geçtiğimiz günlerde Elif Şafak 'ın "Bit Palas" romanının, Mine Kırıkkanat'ın "Sinek Sarayı" adlı eserinden intihal içerdiği iddiasıyla başlayan hukuki süreç sonucunda mahkeme, Elif Şafak 'ın ilgili kitabında intihal yaptığına karar verdi.

Mine Kırıkkanat'ın Elif Şafak'a karşı açtığı "intihal" davasının lehine sonuçlanmasının ardından, Şafak'ın Kırıkkanat'ı okumaya değer bulup bulmadığı sorusu yanıt ararken 130 edebiyatçı Elif Şafak'a destek açıklaması yaptı.

Beni intihal konusunda düşünmeye zorlayan geçenler de İnternet üzerinde dolaşırken, OdaTv’nin sayfasında okuduğum yukarıdaki haberdi.

Elif Şafak’ın bir çok kitabını okudum. Ama Bit Palas’ı okumadım. Mine Kırıkkanat’ın ‘Sinek Sarayı’ eserini de okumuş değilim. O nedenle iki kitabın konusunun mahkemelik olacak kadar benzerlik içerdiği konusunda karşılaştırma yapıp bir yorum yapacak fikrim yok açıkça.

Beni bu konuda yazmaya iten neden haberi okuduktan sonra kendime sorduğum, yazarlar birbirlerinden etkilenirler mi? sorusu oldu.

Bu sorunun kendime verdiğim cevabı ise ‘Evet etkilenirler’ idi. Aslında sadece yazarlar değil, insanlar, hatta daha geniş kapsamlı düşünürsek tüm canlılar birbirlerinden etkilenirler.

Hele ki eğer kişi birşeyler yazıp duygu ve düşüncelerini kağıda aktarıyorsa doğal olarak etrafında kendisini etkileyen çevresel ya da duygusal etmenleri ve tabii ki okuduklarını düşünce süzgecinden geçirip bunları kağıda aktaracaktır.

Doğadan etkilenmişse eğer etrafındaki, bulutun, güneşin, mevsimlerin, yağmurun, karın tasvir edecektir.

Aşık olduysa sevdiğini anlatacaktır.

Eğer bir mekanı beğendi ise o mekanı tasvir edecektir.

Veya etrafında yaşanan olaylardan ilham alıp bir hikaye veya roman oluşturacaktır.

Her yazarın ve her ressamın veya muzisyenin etkilendiği bir ustası vardır mutlaka…

Yani kısaca yazılıp çizilen hatta resmedilen herşey aslında bir şeylerden alıntı değil midir?

Bir mağaraya kapatıp, ya da bir odaya kapattığınız hiç bir canlı veya doğa ile iletişimi olmayan insan veya canlının doğal olarak kendisinden dışarıya birşeyler yansıtması mümkün değildir.

Örneğin, Hollandalı empresyonist ressam Vicent van Gogh Yıldızlı geceyi 1889’da Saint-Rémy-de-Provence'taki akıl hastanesi odasının doğuya bakan penceresinden, gün doğumundan hemen önce, hayali bir köyün eklenmesiyle oluşan manzarayı çizerken, gün doğumundaki renklerden etkilenerek o muhteşem tabloyu çizmiştir.

Herbirimiz gün doğumunu seyredebiliriz, ve etkilenebiliriz bu konuda özgürüz ve elimize aynı malzemeyi alıp yağlı boya ile gün doğumunu da çizebiliriz ama sonuç da her birimizin çizdiği, ifade ettiği ve gördüğü gün doğumu farklı olacaktır.

Aynı şekilde aynı olaydan, aynı hikayeden ekilenen bir çok kişiye o olayı kaleme alın veya anlatın talebinde bulunsak, herbirinin yorumu, ve ortaya çıkardığı hikaye birbirinden farklı olacaktır.

Konu eğer çok bilimsel değil de edebiyat ile ilgili tamamen kurguya dayanan bir hikaye veya roman ise bunun intihal olup olmayacağına karar vermenin çok zorlayıcı olacağını düşünürken, intihal kararının adil olabilme ihtimal katsayısını düşük buluyorum.  

Çünkü yaşamda bir çok şey İntihallere yani alıntılara dayanmıyor mu sizce? Siz ne dersiniz?

RahelÇela B

Yazarın tüm yazıları için tıklayınız