“RAFAEL” e yorum ve yankılar…

Sevgili okurlar bu haftadan itibaren on beş günde bir yazmaya başlayacağım. İYT web sitesinde tam üç yıldır her hafta aksatmadan bu görevimi yerine getirmeye çalıştım. Yorucu bir maratondu… Şalom’da bile 23 yıl boyunca iki haftada bir yazdım. Daha keyif ile okuyacağınızı umuyorum.

Yazı yazmaktan söz edince ben yaşantım boyunca köşe yazıları, bir iki mesleki bilimsel araştırma ve bolca dilekçe yazdım. Ama ilk kez, kısa bir süre önce, “Sıradan Bir Yahudi’nin Biyografisi; RAFAEL” başlıklı uzunca bir yazı deneyimine giriştim.

İki abimi anlattım; varlığından uzun yıllar haberdar olmadığım, ailemin Nazi işgali sırasında Paris’te kaybolduğunu düşündükleri bir zihinsel engellinin, Albert’in kısmen trajik öyküsünü ve anekdotları ile beni hep gülümseten küçük abim Rıfat’ın aliya serüvenini de içeren hikâyesini aktardım.

Bu kişisel deneyimi/yaşanmışlığı paylaşmakta başta tereddüt ettim. Eşim Nelly yazımı edit etti, Ovi R.Gülerşen de grafik tasarımını hazırladı. Her ikisine de teşekkür borçluyum.

Sonuçta bir blog açıp “Rafael”i yayınladım. Sanal ortam ve sosyal medyanın bazı konulardaki yararları tartışılmaz. Bu biyografiyi genişletip kitaplaştırsaydım her halde üç yüz, dört yüz kişiye zor ulaşırdı. Bloğumdan şimdiden iki bin kişiye erişti.

Bir dönem Yahudi yaşamına tanıklık ettiğim konusundaki yüreklendirici geri dönüşümler beni olukça mutlu etti. Mutluluktan öte “misyon” sözcüğü fazla iddialı kaçacak ama bir görevi yerine getirdiğim kanısına kapıldım ve “iyi ki yazmışım” dedim. Çok uzun yıllardır Şalom ve İYT’de birlikte yazdığım Sara Yanarocak’ın kaleme aldığı ve bölümler halinde bloğunda yayınladığı “Kadıköylü Küçük Sara” da bir dönemi en ince ayrıntıları ile yansıtarak önemli bir işlevi yerine getirmektedir.

Bu türden yaşanmışlıkların ve hatta aliya serüvenlerinin kaleme alınması temennisi ile tarafıma gönderilen paylaşımlardan bazılarını aktarıyorum. Bu paylaşımlardan bazısı pazelin parçaları gibi hikâyeyi tamamlıyorlar. (İsim belirtmekte sakınca görmedim.)

https://yakupbarokas.blogspot.com/2020/09/yakup-barokas-s-i-radanbir-yahudin-i-n.html

xxxx

Merhaba Yakup,

Keşke hepimiz senin yaptığın gibi geçmişimizle ilgili iyi ve/veya kötü anılarımızı kaleme alsak.

Maalesef zamanında yaşadığımız yerler, karşılaştığımız kişiler , tanık olduğumuz olaylar vs.. vs..

Her şey bizlerin sonuyla beraber toprağa gömülüp yok olacak..

Yakın tarihimizin kayda geçmesi de sadece ve sadece arada eskicilere, antikacılara intikal edebilen bir kaç mektup, fotoğraf ve eşyaya ve bunları yorumlayacak kişilerin insafına kalacak.

Bence çok iyi bir şey yaptın. Hikâyeni,1000 i aşkın kişinin olduğu bir grupta yayınlamakla da çok kişiye ilham verdin ve önayak oldun.

Esenlikle.

Jako MOLİNAS (Şalom’u 1984’te yayınlamaya başlayan ilk ekipten)

-----------------

Manalı güzel bir yazı… Geçmişi dile getirmek şart… Bunu ancak siz yapabilirdiniz ve çok güzel yaptınız. Yazmaya devam…

David LEVİ (Leyla’nın Kahvesi romanının yazarı)

---------------

RAFAEL başlıklı yazın Mozotros grubunda yayınlandı. Kalemine sağlık, beni İstanbul'un eski ve çocukluğumun yıllarına, yaşam, geleneklerine geri götürdün. Çok hoşuma gitti.

Moshe GORMEZANO (Mozotros Moderatörü)

---------------

Keyifle okudum. Hem bir dönem, hem sosyolojik değişimler, hem de güzel bir aile yazısı olmuş. Kalemine sağlık.

Stella Namet ABULAFYA (İYT ve “Pencere” adlı kitabın yazarı)

-----------------

Acıklı bir hayat hikâyesi olan yazın beni çok etkiledi. Rıfat hangi yılın Purim’inde vefat etti? Albert’in hikâyesi de bir ayrı dokunaklı. Eşim Bernard’ın da büyük abisi zihinsel engelli idi, ama son on yılına kadar hep evde kalmıştı. Kayınvalidemin vefatından sonra kayınpederimle birlikte bir yaşlılar yurduna geçti ve üç yıl önce vefat etti. Bu yazıyı bizlerle paylaştığın için minnettarım.

Rachel Amado BORTNICK (Ladino Komunita’nın kurucusu/Texas

------------------

Aile yazını iyi ki paylaşmışsın! Doya doya okudum, belki bir detayı kaçırdım diye bir daha okudum. Annemle paylaştım. Çok duygulandı! Bütün sabah sizin aileyi konuştuk. Rahmetli anneannem-dedem Lüsi & İzak Perez’le senin annen baban çok iyi dostmuş. Birbirlerine gidip gelirlermiş; fiksleri varmış.

Annem, Albert’in toprakla ilgili şeylere çok yatkın olduğunu, İsrael’de süper bakıldığını anlattı. Annem Nelly’nin ailesini de çok iyi tanıyor. Zannediyorum anneannem Nelly’nin annesiyle de görüşürmüş. Bizimkiler “iyi aile” konusunda biraz seçicidirler. Sizin aileler onların tanımlamasıyla “çok iyi aileler”! Nelly ile senden belli zaten…

Tekrar eline sağlık...

Lolita Nahmias HALEVA (Şalom Dergi Yazarı)

---------------------

Ağabeyin ile ilgili anılarını bir nefeste ilgiyle okudum. Rıfat’ı çocukluk ve ergenlik yıllarımdan Anadolu Kulübü’nden tanırdım. Benden yaşça büyük olduğu için tanışmazdık, ama senin ağabeyin olduğunu bilirdim. Hastalıklarıyla ilgili detayları senin yazından öğrendim.

Tesadüfe bak ki İsrail’de yolunun kesiştiği iki insan benim yakınım.

Allenby’deki Elit mağazasının sahibi eşim Tuna’nın üvey ağabeyi Selim. Halaskargazi caddesindeki ( kapattığı ) dükkânın i[yb1] smini İsrail’e taşındığında yeni iş yerine koymuştu.

Katan’lar ise Fantasia’nın ortaklarından, bacanağım Davit Behar bu işi açmasına ön ayak olmuştu.

Viktor APALAÇİ (Şalom, Sinema Yazarı)

--------------------

İlk önce bu beni ilgilendirmez ama şöyle bir bakayım dedim. Sonra da bir solukta okudum. Acıyı, tatlıyı, üzüntü ve sevinci çok güzel dile getirmişsin. Yakup tebrikler.

Mary ALTABEV (Araştırmacı/İng.)

-------------------

Çok etkilendim, tabi kişilerin çoğunu tanıyor olmamın etkisi büyük, gözlerim doldu. Bu kadar yakın çocukluk arkadaşı olmamıza rağmen, Albert’i bilmiyordum. İnanılacak gibi değil. Seni tebrik ediyorum, nefis yazmışsın.

Suzette ATHİAS (Çocukluk arkadaşı)

----------------------

Yaşanmışlıktan alınacak çoook dersler var. İyi ki yazmışsın.

Jozi PERAHYA (Eski dost)

---------------------

Bu harika paylaşımı aktarımındaki güzellik çok anlamlı, çok değerli…

Malka AZARYAD (İYT Yazarı)

--------------------

Muzip abin Rıfat’ı hatırlamak iyi geldi. Allah rahmet eğlesin.

Betin-Bea SARFATİ

--------------------

İsrael’de yaşadıklarında Rıfat benim komşum idi. Allah gani gani rahmet eylesin. Çok iyi insandı.

Henri BLUM

----------------------

Kah gülerek, kah ağlayarak okudum. Yüreğinize ve kaleminize sağlık… Ailece hep iyi günler görün.

Suzi Hullu ABULAFYA

----------------------

Kalemine sağlık Yakup’cuğum. Hastalık sürecini ve vefatını hatırlıyorum. Huzur içinde yatsın.

Tuna SAYLAĞ (Şalom Yazarı)

---------------------

Sonuna kadar zevkle okudum. Tebrikler. Bu tür anılarını yazmanı, hatta kitap halinde yayınlamanı öneririm.

Nisso KANETİ (Eski İYT Başkanı)

-------------------

Rıfat’ın hayatından hiç bilmediğim şeyleri okumak eşim Avram’ı ve beni çok heyecanlandırdı. Biz Rıfat ve Nina’yı İsrael’de Hertzlia’daki Türkiyelilerin derneğinde tanıdık ve kısa zamanda çok iyi arkadaş olduk. Briç turnuvalarına beraber katılır oyun sonunda münakaşa eder, Rıfat’ın esprileriyle hep gülerdik. Nina ile geçen yıl buluştuk ve o güzel günlerimizi andık.

Rejin BONOMO

------------------

Ben de Şişli Terakki Lisesi ilkokulunda Aliye Boydas öğretmenle başladım. Ben de hiç sevemedim Aliye Hanımı ama hep bu günümün ilk hamurunu yoğuran insan o oldu. Ne çok korkardım. Ben de Nişantaşı’nda doğdum. Saint Michel, Aliye Hanım ne çok ortak yanımız var…

Dilek GÜLMEN (İtalya)