Sir Naim Eliahou Dangoor

Bugün sizlere Irak Yahudisi, girişimci ve gerçek büyük hayırsever Naim Dangoor’u tanıtmak istiyorum. Yaşam öyküsü, yaşantısı, toplum eğitimi için gösterdiği eşsiz çaba ile Irak, İngiltere, Israel ve Çin’de sayısız eserler bırakmış biri...

Bu kadar reklam yaptıktan sonra da gelin dilerseniz Bay Danhoor’u daha yakından tanıyalım. 1914 yılında Bağdat’ta henüz topraklar Osamanlı İmparatorluğuna aitken dünyaya geldi. 2015 yılında 101 yaşında Sir unvanını almış bir İngiliz vatandaşı olarak bu dünyadaki yolculuğunu tamamladı. Babası döneminin en büyük Arapça matbaasının sahibi, büyükbabası ise Bağdat Hahambaşısı Ezra Reuben Dangoor’du.

Londra’da mühendislik eğitimi almış, mezuniyetinin ardından doğduğu topraklara dönüp orduya katıldı. Irak Ordusu’unda görev yaparken de gelecekteki iş ortağı Ahmed Safwat ıle tanıştı.

Ordu sonrası Devlet Demiryolları’nda mühendis olma hayalleri kurarken Yahudiler’e getirilen kısıtlamalar nedeniyle yönünü asker arkadaşı ile birlikte fabrika kurmaya çevirdi. 1950 yılında Coca Cola ile ilk şişeleme anlaşmasını imzaladığında tüm ülkede tanınan bir işadamı olmuştu. (Aslında burda bir not eklemek istiyorum; 1947 yılında Irak’da ilk kez düzenlenen güzellik yarışmasında kuzeni ve müstakbel eşi Renée birinci olmuştu).

İş hayatı başarılı bir şekilde devam ederken Dangoor kendisi ve ailesi için çok zor bir karar aldı: Irak artık onları istemiyordu, eşi ve çocuklarını Londra’ya götürdü. 1963 yılında Irak vatandaşlığının elıinden alınmasına kadar işlerini takip edebilmek için seyahatlerini sürdürdü .

Kendisi gibi göçmen Iraklı Yahudiler’in bıraktıkları kültürel mirası korumak için 1970ler’in başında West Kengiston’da bir topluluk merkezi kurdu, gazete çıkarmaya başladı ve gazetenini ilk editörü oldu.

İşleri büyüdükçe ona kucak açan ülke İngiltere’ye manevi borcunu geri ödeyebilmek için 1980 yılında Exlilarch Faundation’u kurdu. Kurumun bağışları eğitim ve sağlık alanındaydı.

Tarihler 2008 yılını gösterdiğinde çok sevgilii eşi Renée’yi meme kanserinden kaybetmişti. Bu olay onu sağlık araştırmalarına daha fazla yöneltti. Bar İlan üniversitesi ile işbirliği de işte böyle bir dönemde başladı. Hastaların genetik yapısını analiz etmek ve doktorların kişiselleştirilmiş tedavi sunabilmesi için Dangoor Tıp merkezi’ni kurdu. “ Evrensel Tek Tanrıcılık için Sir Naim Dangoor Programı”nı başlattı. Aynı merkez programını genişletti ve program kültürel ve diplomasi eğitim merkezine dönüştü. 2019 akademik eğitim öğretim yılında ise resmi faaliyetlerine başladı.

2014 yılında Kraliyet Tıp Derneği’ne büyük bir bağış yaptı. Bağış tıp alanında kariyer yapmış göçmen ve maddi açıdan dezavantajlı kişiler için kullanılacaktı.

Eşi Renée’nin Şangay doğumlu olması ve ona duyduğu büyük aşk nedeniyle Çin’e büyük bir ilgi duyuyordu. Nanjing Üniversitesi’ne önemli bağışlarda bulundu ve üniversite içinde Yahudi Araştırmaları Enstütüsü kurulmasına öncülük etti, burslar verdi. 2011 yılında aynı üniversiteden danışman profesör ünvanı aldı.

2015 yılında Coca Cola kendisinin doğumgününde Irak’daki ilk şişeleyicisinin 100. doğumgünü onuruna bir makale yayımladı.