Marian Turski

Bugün sayfamız Marian Turski’yi konuk ediyor. 1926 yılında, şimdilerde Litvanya o zamanlar Polonya’nın Druskieniki şehrinde doğdu. Doğum yılını göz önüne aldığımızda bugün 95 yaşında olan Turski tarihe adını yazdırmaya sağlıkla devam ediyor. En son ses getiren çalışmasını Temmuz 2020’de yaptığını söylersem sanırım ne demek istediğimi daha iyi anlatabileceğim.

Şimdi tekrar kronolojik sıra ile devam edelim ve efsaneyi daha yakından tanıyalım. 1942'de Łódź Gettosu'ndaydı. Babası ve erkek kardeşi ile birlikteydi. Onların akıbeti ölüm oldu. Ağustos 1944'te Auschwitz-Birkenau'daki Alman Nazi toplama kampına gönderildi. Ocak 1945 Ölüm Yürüyüşü olan kampın zorunlu tahliyesinden sağ kurtuldu.

İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinden sonra Varşova'ya yerleşti. 1945'ten itibaren Polonya İşçi Partisi'ne bağlı gençlik örgütünün aktivisti oldu. Daha sonra Polonya Birleşik İşçi Partisi Basın Departmanı’nda çalıştı. 1958'den beri haftalık Polityka'nın tarihi bölümünü yönetiyor.

Mart 1965'te Amerika Birleşik Devletleri'nde devlet bursu aldı. Aynı yıl Martin Luther King'in ırk ayrımcılığına karşı yürüyüşüne katıldı.

Boş zamanlarında ise Polonya'daki Yahudi Tarihi Enstitüsü Derneği'nin Başkan Yardımcılığı, Yahudiler, Savaş Gazileri ve İkinci Dünya Savaşının Diğer Kurbanları Derneği'nin yönetim kurulu üyeliği, Uluslararası Auschwitz Konseyi ve Avrupa Konseyi üyeliği, Yahudi Motifleri Uluslararası Film Festivali'nin Onur Kurulu üyeliği görevlerini sürdürmektedir. Ayrıca Mart 2009’dan beri, Polonyalı Yahudiler Tarihi Müzesi Konseyi'ne de başkanlık etmektedir.

26 Haziran 2016'da 90. doğum gününde doğum gününü kutlayanlar arasında, Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda, Almanya Başkanı Joachim Gauck ve Almanya Şansölyesi Angela Merkel, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Barack Obama ve İsrael Devlet Başkanı Şimon Peres olduğunu söylemekten gurur duyarım.

2019 yılında Uluslararası Holokost Anma Gününde, 28 Ocak 2019 tarihinde Genel Kurul salonunda yapılan törende konuşma yapmak üzere Birleşmiş Milletlere davet edildi.

2020 yılının 27 Ocak'taki anma töreninde ise (bu sefer Auschwitz’de) Turski konuşmasında tarihe kazınan şu cümleleri söyledi:

"Auschwitz gökten düşmedi. Yahudilere yönelik zulüm yavaş yavaş başladı, sonrasında biçim değiştirdi. Bu her yerde olabilir demektir, bu yüzden insan hakları ve demokratik anayasalar savunulmalıdır. Kayıtsız olmayın, Tarihsel yalanlar gördüğünüzde kayıtsız kalmayın.”

Kendi sözlerini doğrular nitelikte Turski, Temmuz 2020’de Mark Zuckerberg’e, Holocaust inkarını öne çıkaran sayfaların engellemesi ve yayından kaldırmaları yönünde çağırıda bulunan açık bir mektup yazdı.