Bir Sefer Tora ve ANU’da 7 EKİM

Altı aydır savaştayız. İsrael’in en uzun savaşı bu. Tünelin ucu da henüz görünmüyor ne yazık ki. Gencecik kayıplar veriyoruz, rehineler hala Hamas’ın elinde. Bu yazımda, uzun ve yıpratıcı bir savaş hali yaşamış Ukrayna’daki Yahudiler ile İsrael arasındaki anlamlı bir girişimi aktarmak istiyorum.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelensky’nin ilk satırlarını yazmasından yaklaşık iki yıl sonra İsrael Devlet Başkanı Isaac Herzog, her iki ülkede de barışa adanmış yeni bir Sefer Tora’nın son satırlarının altına imzasını attı.

İki ülke Yahudilerinin yakınlığını simgeleyen ve Rusya’nın 2022’de işgalinden kısa bir süre sonra Ukrayna’da yazımına başlanan bu Sefer Tora şimdilerde Gazze’de kendi savaşını veren İsrael’de tamamlandı.

Bu kutsal kitap önümüzdeki aylarda Ukrayna’ya götürülerek ülkenin başkentindeki sinagoglardan birine yerleştirilecek. İlk satırları Kiev’deki başkanlık sığınağındaki ofisinde Zelensky tarafından yazılan Sefer Tora’nın son satırları, geçtiğimiz günlerde Yeruşalayim’de devlet başkanlığı konutunda düzenlenen bir törende Herzog tarafından yazıldı.

İsrael Yahudileri ile Ukrayna Yahudi toplumu arasındaki birlikteliği simgeleyen Sefer Tora’nın tamamlanması vesilesi ile düzenlenen törene, ülkenin savaş halinde olduğu ve özellikle 7 Ekim günü İsrael halkının uğradığı vahşetin gerçeği damgasını vurdu. Çünkü bu törene Zina Beylin’in akrabaları katıldı.

Zina Beylin’in kim olduğunu sizlere hatırlatayım. Ukrayna kökenli İsrael vatandaşı Zina 7 Ekim günü Sderot’tan Ölü Deniz’e bir otobüs yolculuğu düzenlemişti. Güle oynaya yola çıkan bir düzine yaşlı kişiye rehberlik ediyordu. O gün maruz kalınan kanlı katliamın bizlere ulaşan ilk görüntüleri, 60 yaşındaki Zina ile birlikte öldürülen yaşlıların görüntüleriydi.

7 Ekim günü Yahudi ulusunun tarihine yazılmış kapkara bir sayfa. “Bir daha asla” dediğimiz halde soykırıma uğradığımız bir tarih…Yahudi ulusunun en önemli müzesi olan ANU, 7 Ekim’i sanat, günlükler, müzik ve fotoğraflarla oluşturduğu bir sergiyle belgeledi.

ANU Müzesinin 7 Ekim sergi tanıtım afişi

Hamas saldırısını takip eden günlerde ANU güneyden tahliye edilen halktan sanatçıları müzeye davet etti, onlara rahat çalışabilecekleri atölyeler kurdu. Onların çalışmalarından oluşan sergi, 7 Ekim öncesi ve sonrasında, uzaktan veya yakından saldırıları yaşamış sanatçıların eserleriyle açılıyor.

Örneğin bir sanatçının Beeri sakini Sophie Berzon’un kibutzdaki teröristler hakkında mesajlar göndermesiyle ilgili bir çalışması var. Veya Leeor Shtainer, Süpernova müzik festivalinde öldürülen iki yeğeninin yasını, Tevrat’ta Isaac’ın öyküsüne bağlantı yaparak aktarıyor.

Diğer bir tarafta Gazze’de öldürülen genç asker Jonathan Chazor’un çizimleri yer alıyor. Jonathan’ın çizimlerinin en etkileyici olanı Gazze’de savaşırken bir karatahtaya çizdiği köpek resmidir.

Bir duvarda, eserleri Hamas saldırısı sırasında şarapnel parçalarıyla parçalanan, Beeri sakini, sanatçı Ziva Jelin’in kırmızı lekeli eserlerinden biri var.

Bu arada kibutzlarda savaşan askerleri, çok sayıda cenaze törenini, rehineler için yapılan mitingleri, aile yakınlarının endişeli yüz ifadelerini yansıtan fotoğraflardan oluşan film, duvarlardaki sanata uyumlu bir şekilde sessizce dönmeye devam ediyor.

Ayrıca 7 Ekim sabahı Kfar Aza’daki evinin yakınında öldürülen fotoğrafçı Roee Idan’ın da çarpıcı bir videosu var. Öldürülmeden az önce motorlu yamaç paraşütüyle havada uçan Hamas saldırganlarını fotoğrafladığı görüntüler, o sabahki saldırıların ilk belgelenmiş görüntüleriydi.

Bunlar ve daha fazlası 7 Ekim’de olanlara bir pencere niteliğinde…Şubat ortası açılan “October Seventh” sergisi en azından bir dahaki 7 Ekim’e dek ANU müzesinde sergilenmeye devam edecek.

Yahudi ulusunun tarihini ileri teknoloji ve çağdaş bir sunumla sergileyen ANU müzesi, bünyesine yeni bir soykırımı, günümüz İsrael’inde Yahudi halkının uğradığı 7 Ekim katliamını tarih sayfasına eklemiş oluyor.   

Yazarın tüm yazıları için tıklayınız

Destekleriniz Bizim İçin Değerli, Teşekkürler!

Sıradan Bir Yahudinin biyografisi

Satın Al