İleriyi Öngörme Girişimleri

(Yazarın yazısını sesli dinlemek için tıklayınız)

Bir çoğumuz geleceği yazılı olarak tahmin etmekten çekiniriz. Doğru çıkması güzel de ya tersi çıkarsa! Okura, dinleyiciye mahçup olmak da var. İleriyi öngörme girişimi cesaret, bilgi, özgüven, neredeyse Hutzpah gerektiriyor.

Arkadaş sohbetlerinde ileri geri tahminde bulunmanın pek maliyeti yok. Yazılı veya video çekimi olunca iş değişiyor. Silinmemişse, ki bu devirde ortadan kaldırılması bile izleniyor, yıllar sonra yazarı veya konuşanı yüceltebileceği gibi vurması da mümkün.

Biraz ek riskler alalım hayatlarımızda: Tahminlerde bulunalım ve açıklayalım bunları. Bakalım ne kadarı doğru çıkacak? Heyecanı yükseltir, cesareti artırır, özgüveni pekiştirir. Sonuçlarına katlanmak şartıyla…

Haziran ayında böylesine bir iddiayı kaleme aldım. ‘’İlhak Meselesine Nasıl Bakmalı?’’ (https://www.turkisrael.org.il/single-post/2020/06/23/%C4%B0lhak-Meselesine-Nas%C4%B1l-Bakmal%C4%B1). İsrail hükümetinin ve özellikle Netanyahu’nun kararında ağırlıklı olarak iki faktörün yer alacağını öngördüm:

• Tüm İsrail halkının (yalnız yerleşimciler değil) çıkarları açısından (3/10),

• Güç dengelerini kollayarak İsrail’in diplomatik ve ekonomik geleceği açısından (4/10).

Tabii Birleşik Arap Emirlikleri’nin İsrail’i tanıması için ‘’İlhak’’ı pazarlık konusu yapacağını düşünmemiştim. Fakat yazımın genel havası İlhak’ı ülkenin çoğunluğunun ve Gantz ile Aşkenazi’nin istemediğiydi.

Bunları tahmin etmek için müneccim olmaya gerek yok ...

Fakat tüm yaşamımız boyunca öngörülerde bulunmaya mecburuz. Göç edelim mi, kalalım mı? Evi satalım mı? Yenisini alalım mı? Gelecekte hangi meslekler revaçta olacak? Eş olarak kimi seçeceğiz? Hangi şirketlerin hisselerini portföye ekleyelim? Dolar mı, Euro mu?

Çoğu yaşamsal kararlar ve belki de kendi hayatlarımızda tek bir kez alınacak (özellikle kariyer ve eş konusu!!). Fakat diğerleri zihinsel jimnastik gibi değerlendirilebilir. Ne kadar çok öngörüde bulunursak ve bazılarında hata edersek ileride tahminlerimizin giderek düzeleceğini ve geleceği hissetme konusunda uzmanlaşacağımızı ümit ediyoruz.

İleriyi öngörmede Yahudilerin üstünlüğü var mı? Olayları gerçeklikle analiz etmekten başka yetenekleri yok. Tabii geleneksel Tevrat, Talmud öğrenimi ve ortalamadan daha fazla eğitim süresi, kitap ve gazete okuma da artırır bilgi haznesini.

Yetmez! Risk almayı becermek gerek. İsrail’de genellikle hata yapmayı kabullenen bir ortam var, özellikle start-up projelerinde. Üç arkadaş bir işe giriştiniz, yürümedi, battı…Deneyim kazandınız. Yeni fikir ve yeniden girişim kıymete biner. İlk projenin iflas etmesinin kabahati kişiler mi, zamanlama mı, yoksa yol doğru, araçlar mı yanlıştı?

İnisiyatif kullanmayı Ordu eğitimi de teşvik ediyor. Olduğun yerde kalma, gündemi değiştir, atıl ve ilerle. Yaşam mücadelesi için elzem strateji.

Bu kapsamda yakın gelecek için biz de bazı tahminlerde bulunalım:

• Joe Biden seçilecek, hatta Senato’da dahi Demokratlar çoğunluğu ele geçirecekler (Kongreyi zaten kontrol ediyorlar).

• Yönetim değişikliği yerelde büyük çaplı altyapı yatırımlarını başlatacak ve tüm dünyada ABD’nin sarsılan prestijini yükseltecek.

• Trump’ın İsrail dayanışmasından sonra bu dönem de Yahudiler için olumlu geçecek: Kamala Harris esasen Mamele (Yidiş = Anne) diye çağrılıyor, gelecek Beyaz Saray Kurmay Başkanı: Ron Klain, beklenen Ulusal Güvenlik Danışmanı: Tony Blinken. Dostlar bir arada.

• Trump’ın kaybetmesi Bibi’yi de kısmen zayıflatır. Hükümet sarsılacak.

• Ilımlı Araplar ve yeni ABD Yönetimi Filistinlileri müzakerelere girişmeye ikna edecekler.

• İsrail’in kişi başı milli hasılası (GDP/capita) US$ 42,500’den 48,000’e yükselerek Almanya’yı yakalayacak (2024).

Yakında yazarı bekleyen takdir mi (kutlama), tekdir mi (azar)?