Kadınlar orkestrasının çellocusu Anita…

(Yazarın yazısını sesli dinlemek için tıklayınız)

Alma Rose’u tanır mısınız? Şöyle söyleyeyim… Avusturya Yahudi’si Alma Rose bir dönemin çok ünlü keman virtüözüydü… Babası Viyana Filarmoni Orkestrasının 50 yıl liderliğini yapmış keman sanatçısı Arnold Josef Rose… Alma Rose üstüne üstlük ünlü besteci Gustav Mahler’in de yeğeniydi… Yani çok değerli müzisyen bir ailenin, yetenekli kızı…

Alma Rose gönderildiği Auschwitz-Birkenau’da kurduğu Kadınlar Orkestrasını on ay süresince yönetti. Orkestra üyesi kadınlar hayatta kalabilmek için Nazilere müzik çalarlardı… Çoğunluğu amatör müzisyenlerdi… Orkestranın görevi, her sabah ve her akşam tutuklular çalışmaya giderken ve dönerken kampın ana girişinde müzik yapmaktı… Kadınlar Orkestrası genelde hafta sonları krematoryumların yanı başında SS’lere konser verir, Alma Rose bu konserlerde zaman zaman solo keman çalardı…

Alma Rose aniden hastalandı, belki de açlıktan yaşamını yitirdi… Öldüğünde sadece 37 yaşındaydı… Onun yönetimi boyunca orkestra üyeleri hayatta kalmayı başardılar. Kadınlar Orkestrasının iki profesyonel elemanı şanslıydı, savaşın bittiğini gördüler, yaşadıkları cehennemden kurtulup normal yaşama döndüler… Bu kadınlardan biri vokalist/piyanist Fania Fenelon, diğeri çellocu Anita Lasker-Wallfisch’di…

Fania Fenelon kampta yaşadıklarını ‘Playing For Time’ adıyla yayınladığı kitapta topladı, Auschwitz Kadınlar Orkestrası anılarını ve özellikle Alma Rose’u uzun uzun anlattı. Fania Fenelon’un bu kitabı aynı isimle sinemaya uyarlandı…

Kadınlar Orkestrasının çellocusu Anita Lasker-Wallfisch ise 40 yıl suskun kalmayı tercih etti… Oğlundan ve kızından dahi gizledi genç bir kızken yaşadıklarını… Çellosu sayesinde hayatta kalabildiğini… Bu yazıyı kaleme almamın nedeni aslında sizlere Anita Lasker-Wallfisch’den bahsetmekti… Çünkü Anita bugün 95 yaşında ve halen hayatta… Auschwitz Kadınlar Orkestrasının yaşayan tek üyesi olarak ne mutlu ki aramızda… Savaş sonrasında göç ettiği İngiltere’de Oda Orkestrasının kurucuları arasında yer alan Anita Lasker, yeni milenyuma geçene dek bu orkestrada çellocu olarak müzik yaptı.

40 yıl suskunluğunu koruyan Anita 1990’larda anlatmaya, konuşmaya karar verdi… Auschwitz ve Bergen Belsen anılarını ‘Inherit the Truth’ adı altında bir kitapta yayınladı. Irkçılığa, ayrımcılığa, antisemitizme karşı mücadele kararı aldı. Günümüzde, Anita 95 yaşında nefret suçlarına karşı sesini duyurmaya devam ediyor…

Suskunluğuna son verme kararı aldığında, Almanya’ya geri dönme, Bergen Belsen’i, ardından Auschwitz-Birkenau’yu, doğduğu Polonya kenti Wroclaw’ı ziyaret etme cesaretini buldu Anita… Kraliçe II. Elizabeth’in 2015’in Haziran ayında konuk ettiği Bergen Belsen temerküz kampında bulunmuş Holokost Kurtulanları arasında tabii ki Anita Lasker de vardı…

2018 yılında, Uluslararası Holokostu Anma Gününde, Almanya Parlamentosu Bundestag’ın onur konuğu oldu Anita Lasker-Wallfisch… Yaptığı konuşmada, Yahudi düşmanlığının, Holokost inkârının çok tehlikeli boyutlarda geri döndüğü konusunda Alman parlamenterleri uyardı…

“2000 yıllık geçmişi olan antisemitizm, galiba tedavisi olmayan bir virüs…” diyen Anita; “Irkçılık ne yazık ki yok olmadı, fakat insanlık ırkının üyeleri olarak birbirimize karşı sorumlu olmamız gerekir” sözleri ile parlamenterlere çağrıda bulundu… Orada yine de iyimser bir mesaj verdi Anita… Şöyle dedi: “Nefes aldığım sürece, umut etmeye devam edeceğim… Bugüne dek binlerce öğrenciye konuştum, 10 tanesini ikna ettimse, ne mutlu bana…”

Gerçekten de Anita, 95 yaşında olmasına rağmen Almanya okullarında ve televizyon kanallarında konuşmalar yapmaya devam etti. Nefretin, antisemitizmin, ırkçılığın tehlikelerine vurgu yaptı… Taaa ki Corona virüs patlak verinceye dek…

Auschwitz Kadınlar Orkestrasının çellocusu Anita Lasker-Wallfisch şimdilerde konuşmaya, anlatmaya devam edeceği günlerin özlemi ile normal yaşama dönmeyi bekliyor.

Bize de Anita’ya uzun ömürler dilemek kalıyor değil mi?