KÜFTE

Sizlerle her hafta paylaşacağım konuyu seçerken en çok üzerinde durduğum nokta; okudukça keyif alacağınız, araştırıp-yazarken kendime de birşeyler katabileceğim tarzda konu başlıkları bulmaktan geçiyor.

Zaman zaman çok zorlansam da, yazım bittikten sonra aldığım gevşeme nefesi, yorgunluğun aniden rahatlamaya geçişi ve yayınlandıktan sonra sizlerden aldığım geri bildirimler, tarif edilemez bir mutluluk veriyor.

Yine konu seçiminde zorlandığım bugün; eve geldiğimde annemin ızgara köftelerinin eve yaydığı koku üzerine aklıma acaba bildiğim kaç tane köfte çeşidi vardır düşüncesi ile bir anda şekillendi. Hemen google hazretlerine başvurup, sizin ve tabii ki kendi merakımı da yenmek için araştırma yapmaya başladım.

Öncellikle Köftenin İlk Çağ, Orta Çağ olmak üzere çağlar boyunca; Avrupa, Amerika, Orta Doğu ve Güney Asya, Doğu ve Güneydoğu Asya ve hatta annemizin ev köftesinin evrensel bir yiyecek olduğu gerçeğini söyleyebiliriz.

Köfte; kıyılmış etten, kimi zaman tavuktan, kimi zaman balıktan ya da patatesten yapılan, içine soğan, ekmek kırıntıları, baharatlar katılarak lezzetlendirilen, yuvarlak, yassı olmak üzere türlü biçimlerde şekillendirilen, kızartma, ızgara, haşlama veya fırında pişirme gibi çeşitli yöntemlerle pişirilen bir yemektir. Hatta pişirilmeden çiğden de yenilen çeşidi mevcuttur.

Köfte kelimesi aslen “Küfte” olan Acemce bir sözcüktür. Acemler, yani İranlılar, küçük kavun büyüklüğünde dış yüzeyi et, içi yumurtalı ve sebzeli bir karışımdan oluşan yemeğe küfte dermiş. Biz de onu köfte diyerek dilimize almışız.

Türkiye’de yapılan kapsamlı bir araştırmaya göre yaklaşık 291 köfte çeşidine ulaşılmıştır. Bunlardan bilindik bazıları; Ekşili köfte, Çığ köfte, İçli köfte, İnegöl köfte, İzmir köfte, Kadınbudu köfte, Cızbız köfte, Mercimek köftesi, Sucuk köfte, Sultanahmet köftesi ve Tekirdağ köftesidir. Etli köftelerin yanısıra günümüzde tavuk, balık ve sebzeli köfte çeşitleride mevcuttur.

Köfte denince Seferad Yahudi Mutfağının en önemli yemeklerinden biri olan Pırasa Köftesinden de bahsetmeden geçmek istemem. Pesah Bayramının başyemeklerinden biri olan pırasa köftesi; sıcak sıcak o an kızartılmışsa, kendinizi tutabilirseniz ne hoş, yoksa annenizin muhakkak bir takviye daha yapması gerekecektir. Pırasa Köftesi günümüzde yemek kitaplarında, meşhur şeflerin tariflerinde ve televizyonlarda sunulan yemek programlarında da bolca yer almaktadır.

Bu haftaki tariflerim arasında mutfak defterinizde muhakkak olması gereken Pırasa Köftesi ve Mangal Köftesi tarifini veriyorum.

MANGAL KÖFTESİ

½ kg çift çekim dana kıyma

1,5 adet soğan

2 çorba kaşığı galeta unu

3 çay kaşığı köfte baharı

2 çay kaşığı kimyon

1’er çay kaşığı tuz, karabiber ve toz tatlı biber

1 yumurta

1 çorba kaşığı sirke

2 çorba kaşığı zeytinyağı

1 çay kaşığı karbonat

Yarım bağ maydanoz

Genişçe bir kâseye kıymayı,1,5 adet soğanı mutfak robotunda çok fazla püre yapıp suyunu çıkarmadan parçalayın. 2 çorba kaşığı galeta ününü, 3 çay kaşığı köfte baharını, 2 çay kaşığı kimyonu, 1’er çay kaşığı tuz, karabiber ve toz tatlı biberi ekleyin. 1 yumurtayı, 1 çorba kaşığı şirkeyi, 2 çorba kaşığı zeytinyağını, 1 çay kaşığı karbonatı ekleyip yaklaşık 3 dakika güzelce, bastıra bastıra yoğurun. Son olarak yarım bağ maydanozu da incecik kıyıp köfteye ekleyin ve iyice yoğurun. Köfteyi yarım saat bekletin. Harçtan cevizden irice bezler alıp, iki elinizin arasında çok bastırmadan hafif yassı köfteler hazırlayın. Izgara veya mangalda pişirebilirsiniz.

PIRASA KÖFTESİ

2 kg pirasa

300 gr kıyma

2 dilim bayat ekmek

2 adet yumurta

Tuz

Pırasaları ince ince kıyın ve haşlayın. Süzün ve suyunun çıkması için iyice sıkın. Lifini koruyacak şekilde robottan geçirin veya ince ince kıyın. Kıyma, yumurta ve tuzu ilave edin. Ekmeğin içini de ıslatıp, sıkın ilave edin (Hamursuz Bayramında ekmek yerine hamürsüz koyun). Bütün malzemeyi yoğurduktan sonra köfte yapın. Köfteleri önce una (Hamursuz unu) sonra yumurtaya bulayıp, kızgın yağda kızartın.

AFİYET OLSUN !!