İYT İnternet sitesinde (www.turkisrael.org.il) Bilgi Bankasına bir göz atmış olanlar “Aile ve Birey Yardım Sepeti” başlığı altında şu bilgilerin yer aldığını görmüş ve okumuşlardır:
“Bu yardımlar Misrad HaAliya ve HaKlita (Göç ve Uyum Bakanlığı) tarafından yeni gelen Ole Hadaşların uyumlarını kolaylaştırmak ve yardımcı olmak amacını taşımaktadırlar. Yardım sepeti aliya tarihinden itibaren bir yıl için geçerlidir. Ole Hadaşın geldiği ülkeye bakılmaksızın her ülke için aynıdır. Ülkeyi terk eden ole hadaşlara yapılan yardım kesilir.”
Sitedeki açıklamada, ilk ödemesi havaalanında olmak üzere 6 taksitte yapılan yardım sepeti desteğinin, ailedeki kişi sayısına göre değişen miktarı ve ödeme şekli de yer almaktadır.
9 Ocak 2018 tarihinde ynet’de yer alan bir haberin “Ole Hadaşlar için Sarı Sayfalar” başlıklı sosyal ağlarda yeniden paylaşılması üzerine konu tekrardan tartışmalara neden oldu. Haber, Maliye Bakanlığı’nın yeni bütçede (2019 yılı) varlıklı olelere Yardım Sepetini ( Sal HaAliya) ve kira yardımını keseceği, böylece Göç ve Uyum Bakanlığı’nın 100 milyon şekel, İmar ve Bayındırlık Bakanlığı’nın da 30 milyon şekel tasarruf edeceği şeklinde idi.
Maliye Bakanlığınca muhtaç göçmenlere yapılan yardımların yüzde 10 artırılacağı ve amacın Fransa gibi zengin ülkelerden gelen ve ihtiyacı olmayanlara bu ödemelerin yapılmaması olduğu belirtiliyordu.
Geçmişte bu yardımlar sadece Doğu Avrupa, Güney Amerika ve bazı Afrika ile Asya ülkelerine verilmekte iken 2002 yılında ayırım gözetilmeksizin bütün göçmenlere verilmeye başlandı.
Haberde ayrıca 500 bin şekel (takriben 130 bin dolar) değerinde varlığı olanın zengin kabul edildiği ve aile dört kişiden oluşmakta ise tavanın buna göre hesaplanacağı belirtilmektedir.
Sekiz ay önce gazetede yer alan bu haber yanlışlıkla yeniden paylaşılmış dahi olsa halen uygulama yönünden oldukça önem taşımaktadır ve 2019 yılında yürürlüğe girmesi mümkündür.
Her aliya talebinde bulunanın - kendisi açıklamadıkça - mali durumunu Sohnut’un her zaman kolaylıkla tespit etmesi beklenemez. Sohnut artık eskiden olduğu gibi Türkiye’den gelenleri genellemeye tabi tutup “varlıklı” olarak kabul etmemekte, ancak Göç ve Uyum Bakanlığı bu kişileri “acilen” göç etmesi gerekenler kapsamında değerlendirmemektedir.
Benim üstünde durmak istediğim iki nokta var;
1-Bazı ole hadaşlar, örneğin buzdolabı almaya dahi yeterli imkânları yokken, kendilerine yapılan birkaç yüz şekellik yardıma bile sevinmektedirler. Durum böyle iken Teudat Zehut’larını (Kimliklerini) alıp kısa bir süre sonra geri dönenlerin Yardım Sepetinden 15-20 bin şekel gibi yardımlar edindiklerinde ellerini şöyle bir vicdanlarına koymalarını ve bu yardımları gerçekten muhtaç olanlara bağışlamayı akıllarından geçirmelerini beklerim.
Ülkeyi terk eden ole hadaşlara yapılan yardımların kesileceğine dair bir kural varsa da bu kural ne yazık ki pratiğe dönüşmemektedir.
2- Haberin altında yer alan bir post’ta da ifade edildiği gibi Raanana, Herseliya, Kfar Saba gibi şehirlerde satın aldıkları yeni dairelerinin bitmesini beklerken kira yardımı alanların da bir an için gerçekten muhtaç olanları düşünmelerini isterdim.
Bu haftaki yazımdan muhakkak alınganlık gösterecek kişiler olacaktır ama yine de yazmadan edemedim.