Ağır gündeme küçük bir mola. Bugün sayfamızın konuğu Sylvan Nathan Goldman. Kendisi bir mucit. Hem de buluşu ile hayatımızı kolaylaştıran bir mucit. Market arabası onun icadı. Tasarımı, dört tekerleği olan boru şeklindeki metal kollarla birbirine bağlanan bir çift büyük tel sepetten oluşuyordu.
15 Kasım 1898 tarihinde doğdu.Sylvan, perakende ticaretini babasından ve annesinin amcalarından öğrendi.
I. Dünya Savaşı'nda Fransa'da görev yaptı. Kardeşi de ABD Ordusunda görev yaptı ancak sağlık nedenleriyle terhis edildi. Goldman sekizinci sınıftan sonra eğitim görmedi.
Savaştan sonra, 1919'da, Sylvan ve kardeşi Alfred, Teksas, Breckenridge'de Goldman Brothers Wholesale Fruits and Produce'u açtı. Kardeşler daha sonra Kaliforniya'ya taşındı ve burada market toptancılarında çalıştılar. Başlangıçta Kaliforniya'da kendi toptan gıda işletmelerini açmayı planladılar, bunun yerine kendi perakende gıda mağaza zincirini kurmak isteyen amcalarının isteği üzerine Oklahoma'ya geri döndüler. Amcaları tüm parayı koymayı ve kardeşlere girişimin %75'lik hissesini devretmeyi teklif ettiler. Cömert teklifi kabul edip Kaliforniya'da gördükleri yeni bir mağaza konseptinin, "süpermarketin" - her türlü farklı gıdanın tek bir mağazada satıldığı ve müşterilerin kendilerine servis yaptığı - anlayışıyla Oklahoma'ya döndüler ve eyaletin ilk süpermarketi olan Sun Grocery Company'yi kurdular. İlk mağazalarını 3 Nisan 1920'de Oklahoma, Tulsa'da 1403 East Fifteenth Street'te açtılar. Sylvan başkan, Alfred ise başkan yardımcısıydı. Bir yıl içinde eyalet genelinde yirmi bir Sun Grocery marketi işletiyorlardı. Üç yıl içinde elli beş mağazaları oldu.
1929'da Sun zincirini 1929 Borsa Çöküşü'nden birkaç ay önce Skaggs-Safeway Stores'a sattılar. Safeway satışından cömert ve zamanında bir meblağ elde etmelerine rağmen Goldman ve kardeşi çöküşte servetlerinin çoğunu kaybettiler; ve Tulsa'da Safeway ile rekabet etmeme anlaşması nedeniyle rekabet etmeleri yasaklanınca, Oklahoma City'ye taşındılar ve burada beş market satın aldılar ve Standard Grocery adlı yeni bir şirket kurdular. Kısa süre sonra Tulsa'da öğrendikleri dersleri uyguladılar. Alfred 1937'de öldü.
1943'te Sylvan iki markayı tek bir şirkette birleştirdi: Standard-Humpty Dumpty. Kadınların, genellikle hem alışveriş sepetini hem de çocukları idare etmek zorunda kaldıkları için self-servis konseptiyle yaşadıkları zorluğu hafifletmekle ilgilenerek, alışveriş arabası olacak şeyi geliştirdi.
Cihazı 4 Haziran 1937'de sahibi olduğu Oklahoma City'deki Humpty Dumpty süpermarket zincirinde tanıttı. Fred Young adlı bir tamircinin yardımıyla Goldman, tasarımını ahşap katlanır bir sandalyeden yola çıkarak ilk alışveriş arabasını yaptı. Metal bir çerçeveyle yaptılar ve tekerlekler ve tel sepetler eklediler. Başka bir tamirci olan Arthur Kosted, teli şekillendirip kaynaklayabilen bir montaj hattı icat ederek arabaları seri üretme yöntemini geliştirdi. Arabaya 9 Nisan 1940'ta (Başvuru tarihi: 14 Mart 1938) "Self-Servis Mağazaları için Katlanır Sepet Arabası" başlıklı 2.196.914 numaralı patent verildi. İcadı yeni bir "Sepet Taşımama Planı"nın parçası olarak duyurdular.
İcat hemen tutmadı. Erkekler bunları kadınsı buldu; kadınlar ise bebek arabasını andırdığını düşündü. Kırgın kadınlar ona "Son bebek arabamı sürdüm," diye bildirdiler. Mağazasında yeni buluşunu sergilemek ve faydalarını göstermek için birkaç erkek ve kadın model ve kullanımlarını açıklamak için karşılayıcılar işe aldıktan sonra, katlanabilir alışveriş arabaları son derece popüler hale geldi ve Goldman, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki her katlanabilir tasarım alışveriş arabası için telif hakkı toplayarak multimilyoner oldu.
Sylvan Goldman ayrıca, Telescope Carts, Inc. tarafından verilen bir lisans altında daha bilindik ve daha modernbir market arabasını üretti.
Goldman'ın diğer icatları arasında market poşeti, katlanabilir ofisler arası sepet taşıyıcısı ve kullanışlı süt şişesi rafı yer alır.
Goldman ve eşi hayırseverlikleriyle tanınıyordu. Sanatın bir destekçisi olarak Oklahoma kurumlarına birçok sanat eseri armağan etti. Pawnee Kızılderili Kabilesi'nin fahri şefi (1950), Eleanor Roosevelt Beşeri Bilimler Ödülü (1965), Oklahoma Üniversitesi'nden Seçkin Hizmet Takdirnamesi (1971), Oklahoma Onur Listesi'ne kabul (1971) ve Oklahoma City Üniversitesi'nden fahri hukuk doktoru derecesi (1974) dahil olmak üzere birçok ödül aldı. 1981'de Temple B'nai Israel'in (Oklahoma City) revakının ve batı girişinin inşasını finanse etti. Ocak 1983'te Oklahoma Kan Enstitüsü, merkez için 1,5 milyon dolar bağışlayan Goldman'ın adını taşıyan, 1001 North Lincoln Bulvarı'nda bulunan Sylvan N. Goldman Merkezi'ne taşındı.
Kasım 1984’de bu ihtişamlı hayat sona erdi. Alışveriş arabaları ise halen hayatımızda…
Yelda PENSO
Comments