Rivka Kuper Liebeskind

Bugün sayfamız 1920 ile 2007 yılları arasında yaşayan, kararlı, inatçı, tuttuğunu koparan Rivka’yı ağırlıyor. Pes etmek onun kitabında yer almıyordu. Polonyanın Rzeszów kentinde Siyonist bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. 1938'de İbranice-Lehçe diplomasıyla mezun oldu. Babası onu Rzeszów'daki Ha-Shomer ha-Dati gençlik hareketine kaydettirmiş olsa da, Krakow'da Akiva hareketine ilgi duymaya başladı ve on dört yaşındayken oraya katıldı. 17 yaşına geldiğinde Akiva gençlik hareketinin liderlerinden biriydi. Filistin topraklarına göç edilmesi gerekliliğini inanıyordu.

Aralık 1939'da Rivka Spiner, Polonya'daki Akiva hareketinin lideri Dolek Liebeskind (1912–1942) ile evlendi. Holocaust onları ayırdığında sadece üç senelik evliydi. Kaçmak yerine yeraltı örgütleri ile birlikte çalışmaya başladı, kurtarabileceği kadar insanı kurtarmaya çalışıyordu. O dönem Almanların çizdiği klasik Yahudi görünümüne sahip olmama avantajını sahte kimlik belgeleri taşımak için kullanıyordu. Getto’da yaşamaya kendi isteği ile gitti. Ona orada ihtiyaç olduğunu hissetti. Lodz gettosu hem çok kalabalık hem de hastalık kol geziyordu. Özellikle bit problemi orada yaşamaya mecbur bırakılmış halk arasında çok yaygındı. Hijyenist oldu. Yüzlerce kişiyi tedavi etti. Tedavi yöntemlerini öğretti.

1942'nin başında kuzeni Mire Gola ile birlikte askerlerden yemek çalmaya başladılar. Yemek sandıklarının alt çivilerini gevşetip kutuyu açıp içindeki erzağı aç getto yaşayanlarına ulaştırdılar. Bu arada kocası da yer altı örgüt lideri olmuş ve her yerde aranıyordu. Rivka ile kaldığı baraka baskına uğradığında göğüs göğüse savaşmış karısının da karambolde kaçmasına yardım etmiştir.

Ocak 1943'te Rivka yakalanmış ve Birkenau'ya gönderilmiştir. burada açlık ve bitkinlikten tifüs kaptı ve belki de ilk defa kaderini kabul edip ölümü beklemeye başladı. Bir kereden fazla krematoryuma götürüldü. Ancak zamanında yardım ettiği ve ilham verdiği çok sayıda insan vardı. 13 Ocak ve 29 Nisan 1943'te tam 2 kere öldürülmekten kurtarıldı. Bu iki olay onu ateşlemiş anka kuşu gibi küllerinden yeniden doğmuştu. Auschwitz'deki yeraltı grubuna, kendisi de doğduğu şehir olan Ciechanów'da yeraltının bir üyesi olan Roza Robota aracılığıyla katıldı. Rivka küçük şişelerde gazyağı ve benzin kaçakçılığı yaptı. Roza Robota, üç kadın yoldaşıyla birlikte yakalanıp asıldı.

Roza Robota hakkında yazdığım yazıya aşağıdaki linkten ulaşılabilir.

https://www.turkisrael.org.il/single-post/roza-robota-1

Rivka ölmesine kesin gözüyle bakılan işkencelere maruz kaldı. İyilik melekleri yanındaydı. Dayandı. Ölmedi. Ruslar tarafından kurtarılıp Kıbrıs’a ibranice öğretmeye gittiğinde artık yeni bir Rivka idi. Ailesinden kimse kalmamıştı. Filistin’e göç etmek istiyordu. Gençlik Aliyah okulu ile yeni gençlere umut aşılıyordu. 1948 yılında İsrael kurulmadan kısa bir süre önce Filistin topraklarına ulaştı. Haganah için sekreterlik yaptı. Yeniden evini kurma şansını buldu. Kendisi gibi Holocaust kurtulanı Shalom Kuper ile Deganya Beth’e yerleşti anne ve büyükanne oldu.

Yazarın tüm yazıları için tıklayınız