“VE ÇOCUKLARINIZA TANRININ BENİM İÇİN YAPTIĞI BUDUR DİYECEKSİNİZ”.
Exodüs-Çıkış 13.8
Merhabalar, sevgili okuyucularım,
Yahudi tarihinin en önemli bayramlarından birini daha geride bıraktık. Bir çoğumuz evlerimiz de tam ve eksiksiz olmasak da ‘Haggadah’yı bir sofra etrafında toplanarak anlattık. Bayram epeyce geride kaldı, ama ben bu bayramdan kalan çok önemli bir kelimeye değinmek istiyorum.
‘Haggadah’ kelimesi...
Pesah bayramında çokça kullandığımız Pesah bayramının odak noktası olan bu ibranice kelimenin sözlük anlamı nedir?
İbranicede, anlatmak ve ilişki kurmak anlamına gelen Haggadah kelimesi, ebeveyn- çocuk ilişkisi bağlamında yahudiye üç şey söyler: Çocuklarınıza anlatın. Kim olduğunuzu, nerede olduğunuzu, nereden geldiğimizi ve neyi temsil ettiğinizi anlatın ve sorgulayın der.
Ben, Haggadah kelimesine daha geniş anlamlı bakıyorum ve bu kelimeyi hayatımıza yansıtmamız gerektiğini düşünüyorum.
Yaşayan her bir bireyin kendine ait tek ve değerli hayat hikayesi var ve bu hayatlardan çıkarılacak onlarca ders var, acaba hayat hikayelerimizi yeteri kadar çocuklarımızla veya etrafımızla paylaşıyor muyuz?
Yoksa kendimize ait gizli bahçelerimizde saklı mı tutuyoruz. Gizli bahçelerde saklanan hikayelerin hiç kimseye faydası yoktur. Halbuki anlatılan her yaşam hikayesinden gelecek nesillerin öğreneceği dersler ve tecrübeler vardır. Bu dünyadan geçip giderken acı ve tatlı yaşadığımız her anın bir anlamı, ve yaşadığımız her olayın bir amacı ve her bir bireyin bu dünyaya bir amaç için geldiğini düşünüyorum.
2024'te Holokost Anma Günleri haftası 5 Mayıs- 12 Mayıs tarihleri arasında kutlanacak
Bu kasvetli anma günlerinde, Holokost'ta sistematik olarak hedef alınan ve öldürülen altı milyon Yahudi'nin yanı sıra Holokost gibi diğer kurbanların yasını tutuyoruz.
‘Eddie Jaku’ işte onlardan biri. Doğduğunda ismi Abraham Jakubowicz olan, 1920’de Almanya’da doğan, bir yahudi soykırımı kurtulanı ‘Eddie jaku’ Dünyanın en mutlu insanıyım, çünkü ölüme mahkûm edilmiştim diyor.
Eddie, daha yeni hatıralarını yazdı. Kendini çok önemsediğinden değil, gelecek kuşaklara umut vermek için yazdığını söylüyor. Hatıralarını anlatırken Eddie ‘Naziler bizi mahvetmek ve sefil hale getirmek istediler, ben de buna karşı çıkmak için herşeyin tersini yaptım’ diyor. Ailesini ve arkadaşlarını öldüren insanlara karşı hiç bir kötü his beslemediğine inanmak zor.
‘Nefret sizi yok edecek bir hastalıktır’ diyor Eddie.
Hayat hikayeleri önemlidir ve hayat hikayelerini başkaları ile paylaşmak biz insan oğlunun en önemli görevlerinden biridir diye düşünüyorum.
Anne Frank’ı düşünün, on iki yaşındaki bir küçük kızın yazdığı satırlar, tuttuğu notlar, bir döneme nasıl da ışık tuttu.
Haggadah, anlatmak ve yazmak, hele ki gizli bahçelerimizi, hayat hikayelerimizi yazmak ve anlatmak cesaret ister, ama bu dünyaya neden geldim sorusunan cevabını arıyorsanız, bu sorunun cevabında ‘Haggadah’ anlatmak kelimesi gizlidir diye düşünüyorum, çokça da hayat hikayelerdir gelecek nesilleri aydınlatan...
Barış ve sevgi ile kalın...
RahelÇela B.