(Yazarın yazısını sesli dinlemek için tıklayınız seslendiren Nelly BAROKAS)
Klasik anlamda “Zoom” fotoğraf makineleri ve kameralarda uzaktaki görüntüyü yakınlaştıran bir mercektir. Oysa Korona virüs salgını nedeniyle bir anda yaşantımızın ayrılmaz bir parçasına dönüşen bu teknoloji birden çok kullanıcının aynı anda online olarak görüşebilmesine olanak sağlamakta, uzaklık kavramını ortadan kaldırarak insanları yakınlaştırmaktadır.
Zoom uygulaması yeni değildir, dokuz yıl önce Çin kökenli Amerikan işadamı, 50 yaşındaki Eric Yuan tarafından ticari bir meta haline dönüştürülmüş ve 2015 yılında dünyada 40 milyon kişi görüşmelerini bu yoldan gerçekleştirmiştir. Şirket 2019 yılında halka arz edildi ve piyasa değeri 16 milyar dolara yükseldi. Covid-19 salgınıyla bu rakam ikiye katlandı.
Korona virüsü nedeniyle sosyal mesafe kuralına dikkat eden insanlar yüz yüze yapamadıkları görüşme, toplantı ya da ders anlatımları için Zoom Meeting uygulamasına yöneldiler. İsrael’de pek çok siyasi karar bu şekilde alındı. Bu yöntemle eğlence ve televizyon programları düzenlendi.
Hatta Korona virüs sonrası dönemde de birçok insanın evden çalışmayı sürdüreceği, büyük ofislerin eleman sayılarını azaltmaları sonucu iş merkezleri ve gökdelenlerde kriz yaşanacağı yönünde öngörülerde bulunuldu.
Kanımca fazla abartmamak gerekir, şüphesiz online ilişkiler her geçen gün daha fazla hayatımızı etkisi altına almaktadır. Ne var ki, bire bir temasın, göz göze diyalogların ve insan unsurunun tamamen önemini yitirmeyeceğini söyleyebiliriz. Nitekim İsrael’de okulların açılması ile uzaktan eğitim sonlandırılmış ve öğrenciler geçirdikleri küçük çaplı bunalımdan kurtulmuşlardır.
Türkiyeli Yahudiler arasında da sosyal medya ve ardından zoom uygulaması bir şahlanış yaşadı. İsrael’deki Türkiyeliler Birliği Korona virüsün ilk günlerinde Diasporada yaşayan konuşmacıları konuk etti, bilgi aktarımında bulundu, hekim, psikolog ve yaşam koçlarını davet ederek zor günlerin atlatılmasında bir nebze yardımcı olmaya çalıştı, Zoom üzerinden, Yom HaZikaron günü düzenlenen anma törenini ve yedi sanatçının katıldığı Yom Atzmaut kutlamasını onar bin kişi izledi. Söyleşilerde izleme oranı 5-6 bindi.
İYT geçtiğimiz Pazar sabahı, 1 Sivan’da, Mahazike Tora Sinagogu’nda gerçekleşen, Ranana Neve Şalom Sinagogu ile Ashdod Meam Loez Sinagogu yahidlerinin katıldıkları ve Bat Yam Sefarad Başhahamı Eliau Bar Shalom’un da hazır bulunduğu “Rosh Hodesh” Tefillasını zoom üzerinden yayınlayarak bir ilke imza attı.
Tefillaya Türkiye Hahambaşısı Rav İshak Haleva, Karaköy Ashkenaz Sinagogu Ravı Mendy Chitrik, Ortaköy Etz-Ahayim Sinagogu Ravı Nafi Haleva, Yeniköy Tiferet İsrael Sinagogu Ravı İsak Peres, Caddebostan Beit El Sinagogu Başkanı Eli Arditi, İzmir Bet İsrael Sinagogu Ravı Moshe Levi ve Türkiye’de henüz ibadete kapalı olan tüm söz konusu sinagogların yahidlerinin sanal ortamda da olsa hep birlikte Bat Yam Mahazike Tora Sinagogundaki duaya katılmaları olağanüstü bir dayanışma ve birlik örneği oluşturdu.
Diğer yandan sosyal medyada sergilenen etkinliklerin de çivisinin çıktığı söylenebilir. Kurumlar adeta bir yarış halinde, aynı gün içinde 5-6, hatta aynı saatte ikiden fazla zoom söyleşisi düzenlemekteler. Kimi mizah, kimi müzik yapıyor, herkes marifetlerini ortaya döküyor.
Henüz Türkiye halkı evine kapalı, televizyonlarda izlenecek düzgün bir program yokken ve dizilerin de çekimleri yapılamazken bu ilgi süreceğe benziyor. Günlük yaşama aşamalı olarak dönüş yapan İsrael’de ise zoom yorgunluğu belirtileri başladı.
Her halükarda Korona sonrasında sosyalleşme unsurunun öne çıktığı fiziki ortamlardaki etkinliklere dönüş kaçınılmazsa da mesafeleri kaldıran, çok daha geniş izleyici sayısına ulaşmayı olanaklı kılan bu yeni teknolojiden daha nitelikli bir şekilde yararlanmaya devam edileceğine inanıyor ve temenni ediyorum.
HAG SAMEAH