Geçenlerde Hag’daki Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Başsavcısı Fatou Bensouda, Filistinlilerin baskısı ve dört senelik araştırmalardan sonra İsrael’in Batı Şeria, Doğu Kudüs ve Gazze’de muhtemel savaş suçları işlediği iddiasıyla soruşturma açılmasını istedi, ancak nihai kararı üç kişilik mahkemeye havale etti.
Bu safhada Bensouda’nın başlattığı sürecin nasıl sonuçlanacağını kestirmek olanaksız. En kötü senaryoda İsrael hükümet mensupları ve yüksek rütbeli askerlerin ICC /UCM ile işbirliği yapan ülkelere girememe durumu sözkonusu olabilir. En pembe senaryodaysa mahkeme bu konuda yetkili olmadığına karar verip dosyayı kapatabilir.
112 Sayfalık rapor gerek İsraeli gerekse Haması değişik savaş suçlarıyla itham ediyor. Ancak olayın iki ilginç boyutu var.
1.İsrael Filistinlilere karşı bir savaş veya insanlık suçu işlendiği şüphesi uyandığında her rütbedeki askerini mahkemeye sevkeder, olaylar incelenir ve karara bağlanır. (Daha geçtiğimiz aylarda bir asker hapis yatmıştı bu bağlamda.)
Filistinliler ise değil savaş suçlularını, en azılı teröristlerini dahi kahraman ilan edip sokaklara adlarını verirler.
2.İsrael Devleti ICC’ye göre mahkemeye verilebilir, Filistinliler ise devlet statüsünde olmadıkları için istedikleri savaş suçlarını işlemekte serbesttirler!
3.Olayın hukuki boyutları hem beni aşar hem de sizi sıkar. Dolayısıyla dava sürecinin Macar, Fransız ve Benin’li üç yargıç tarafından karara bağlanacağını söyleyip olayın esas ikiyüzlülük boyutlarına değineyim.
Bensouda’dan başlayalım. Geçmişinde Afrikanın en gaddar, en cani diktatörlerinden birine Adalet Bakanlığı yapmış bir hukukçu.
Burda bir parantez açayım. ICC 2016 yılında ABD askerlerinin Afganistanda muhtemel savaş suçları işlediği iddiasıyla soruşturma başlattı. 2019 yılında Bensouda bazı yetkilileri soruşturmak için ABD’ye gelmek istedi. Trump hanım savcıya vize vermeyi redetti. Demek istediğim Hag mahkemesine kafa tutabilecek ülke/liderler de var! Hem ayrıca Bensouda’nın bu son kararına İsrael dışında karşı çıkan tek ülke de ABD oldu ve mahkemenin bu konuda yetkisi olmadığını iddia etti.
İsrael askeri, değil bizim, gerek ABD’li, gerek Birleşik Krallığa bağlı ve bu ülkeyi defalarca ziyaret edip bilgi almış üst rütbeli askerler ve gerekse de muhtelif askeri mahkeme uzmanları tarafından savaşta, (diğer bir deyişle özellikle son yıllarda sivil halkına sabah akşam atılan roketlere karşı kendini korumada) karşı tarafın sivil halkına zarar vermemek için azami gayreti sarfeden ordu olarak biliniyor.
Ne var ki halkını canlı kalkan olarak kullanmayı rutin hale getirmiş, okul, hastane ve camilerini birer cephanelik ve roket fırlatma üssü haline sokmuş, on yaşındaki çocuklarını sınır ötesi askerlere karşı taş ve molotof kokteyli atmak için Gazze sınırına süren canilere karşı mücadelede masum sivil halkın da ölümü maalesef İsrael’in savunmasının bir parçası haline geliyor.
Öte yandan Arap ve İslam dünyası gerek medya kanallarında, gerek cömert bağışlarda bulundukları üniversitelerde, gerekse değişik uluslararası örgütlerde başarılı beyin yıkama kampanyalarını sürdürüyorlar.
Halen İsrael’in dışında ICC soruşturması altında olan Uganda, Kenya, Gürcistan, Libya ve Mali gibi ülkeler var. Peki nerde en ufak protestolarda, (ve hatta bugünlerde) yüzlerce yurttaşını öldüren, Yemen’de öldürdüklerinin hesabı tutulamayan İran? Nerde Uygur Türklerine yapmadığını brakmayan Çin? Nerde altıyüzbinle bir milyon arası yurttaşını, (ve bir kısmını kimyasal silahlarla) katleden Suriye?
Listeyi uzatabilirim ama keseyim burada.
Hem Ortadoğunun tek demokratik ülkesi olan hem de kuruluşundan bu yana onu yok etmek isteyen komşu devletlere ve teröristlere karşı ‘’beka mücadelesi’’ni bu demokratik ortamında vermek zorunda kalan bu küçücük ülkeye bu kadar kin, bu kadar ikiyüzlülük niye?