Sonra, o gece kucağıma bir atlas koydum. Parmaklarımı dünyanın bir ucundan bir ucuna gezdirdim ve fısıldadım; “Ağrı nerde?” Cevap verdi; “Her yerde, her yerde, her yerde.” Warsan Shire
İnternetin yaşamımızın bir parçası olmasından beri dünyada olup bitenin daha çok farkındayız. Ve durum hiç de iç açıcı gözükmüyor. İnsanlık tarihten ders almıyor, belli ki. Hatta durum daha da kötüye gidiyor gibi gözüküyor.
Çünkü çeşitli ülkelerden ve kültürlerden binlerce kişinin düşünüş şeklini, bakış açısını, algılamasını, nefretini sosyal medyada okuyarak farkına varıyoruz. Çünkü haberlerde sosyal medyanın içeriğinde pozitif haberler çok az. Güzel bir habere bile insanlar şüpheyle yaklaşarak akıl almaz yorumlar yapabiliyor. Nefretin kışkırtıldığını biliyoruz, kötü propaganda, günah keçisi aramak tarihte de vardı şimdilerde de var…
İyilik yapanları, bize ışık tutacak, ilham verebilecek insanların hikâyelerini, güzel gelişmeleri nadir görüyoruz, anlatıyoruz, paylaşıyoruz. O yüzden de bu konuda insanlığın bir gelişme gösterip göstermediği tartışılırsa da dünyanın her tarafında büyük acılar yaşandığı da bir gerçek.
Yanlışı, çirkini, kötülüğü görüp durmadan şikayet ederek, ah vah çekerek, suçlayarak, bilgiçlik taslayarak, günah keçisi bularak, sosyal medya ortamında özlü sözler paylaşarak, yorumlar yaparak bu durum düzelmeyecek, insanlık gelişmeyecek.
Durumdan memnun değilsek, iyiliklere de yoğunlaşarak “ben” ne yapabilirim, yeteneğim nedir kime nasıl faydam olur gibi "sorular sorsak" birey olarak nasıl katkıda bulunabileceğimizi düşünüp harekete geçersek belki bir umut doğar.
Ben ne yapabilirim derken aklıma geçen yıl kaybettiğimiz İsrailli yazar Amos Oz’un sözleri aklıma geldi. Bir söyleşide ona sorulan “dünyanın gidişatı ile ilgili biz ne yapabiliriz?” sorusuna verdiği cevap şuydu:
“Sorudaki biz ile ilgili bir problemim var. Biz derken tam olarak neyin kastedildiğini bilmiyorum. ‘Ben’ ne yapıyorum onu söyleyeyim. Ben yapabildiğimi yapıyorum. Ateşteki alevler büyük ve korkunç. Her birimizin büyük ateşle yüzleşmeyi seçmesi gerekiyor. Hayatınızı kurtarmak için kaçabilirsiniz. Kaçamayanları yanmaya terk edebilirisiniz çünkü maalesef koşamıyorlar. Editöre kızgın bir mektup yazıp, ateşi başlatanları suçlayabilirsiniz. Ama bir kova su da alabilirsiniz ve onu ateşin üstüne dökebilirsiniz. Eğer kovanız yoksa bardak, fincan, eğer onlar da yoksa bir çay kaşığı kullanabilirsiniz. Hepimizde çay kaşığı var. Onu su ile doldurup suya atın. Çay kaşığı çok küçük, ateş ise çok büyük ama çok kişiyiz ve her birimizde birer çay kaşığı var. Benim basit cevabım bu. Yapabildiğimi yapıyorum. Bir öğretmen, yazar, vatandaş, komşu olarak. Su koyuyorum nefret, bağnazlık, fanatiklik ve önyargıdan oluşan ateşe. Benim kelimelerim var ve benim çay kaşığım kelimelerim. ‘Siz ne yapabilirsiniz’ sorusunu soran kişi ne yapabilir? Bu soruyu sadece siz cevaplayabilirsiniz ama şunu söyleyebilirim: sizin yapabileceğiniz bir şey var biliyorum, ne olduğunu bilmiyorum ama herkesin yapabileceği bir şey var. Yapın!..”
En zor ve karanlık zamanlarda ışığın ve iyiliğin değeri daha iyi anlaşılır. Bizim için aslında neyin önemli olduğunu daha iyi anlarız. O zaman anlarız gerçek dostu, iyi insanı ve onların ne kadar değerli olduklarını. Ve en önemlisi kendimizi keşfederiz. İlk önce dürüstçe, iyisiyle –kötüsüyle, kendimizle ve toplumumuzla yüzleşebilmemiz gerek. Mükemmel olmadığımızı kabullenmek zor da olsa bir adımdır. Kendimizi anladığımız zaman başkalarını da anlayacağız, anlayabildiğimiz kadar.
Bir şeyleri düzeltmek istiyorsak eğer, işte o zaman kendimizde var olan yeteneği, bilgiyi “çay kaşığımızı” kullanabiliriz.