Rivka’nın Planları

Bu hafta okuyacağımız Toledot (תולדות) peraşasında Yitshak ve Rivka’nın ikiz çocuklarının doğuşu ile başlayıp Yaakov’un Kenaan’dan Haran’a kaçışına kadar anlatılan olayları okuyoruz.

Uzun bir kısırlık döneminden sonra, Rivka Esav ve Yaakov’ doğurur.

Çocuklar büyürler. Esav avcılığı bilen bir kır adamı olur. Yaakov çadırda oturan saf bir insandır. Yitshak, avlarını yediği için Esav’ı sever. Rivka Yaakov’u sever. (Bereşit 25, 27-28)

Esav, behorluğa pek önem vermediğinden onu bir mercimek öğünü karşılığı Yaakov’a satar. Yitshak Kenaan topraklarında susuzluk problemi ile uğraşır. Ancak babası Avraham’ın aksine ve de Tanrı’nın emri ile Mısır’a gitmez ve bölgeden ayrılmaz. Tarımda ve su kaynakları bulmada çok başarılı olur. Yerel toplulukla arası bazen iyi bazen kötü olmasına rağmen zengiliği artar. Yitshak, büyük oğlu Esav’a duasını vermek ister. Ancak Rivka’nın bir planı ile dua Yaakov’a verilir.

Rivka’nin idare ettiği bu plana (Türkçe tercümesine) bir göz atalım.

Yitshak artık ihtiyarlamıştır ve gözlerinin görüşü zayıflar. Büyük oğlu Esav’ı çağırır ve ona şöyle der:

- Ben artık yaşlandım. Ne zaman öleceğimi de pek bilemem. Şimdi, aletlerin yay ve okları alıp kıra git ve bir av avla. Sevdiğim lezetli bir yemek yapıp bana getir de ölmeden evvel sana duamı vereyim.

Rivka, Yitshak’ın oğlu Esav’a söylediği bu sözleri işitir ve Esav avlanmaya gider.

Rivka oğlu Yaakov’a:

- İste Baban’ın kardeşin Esav’a “Bir av avla. Lezettli yemek yapıp bana getir ve yeyip de, ölmeden sana duamı vereyim” dediğini işittim. Ve şimdi oğlum sesimi sana emrettiğim şekilde işit. Sürüye git ve iki iyi keçi yavrusu getir. Ben babanın sevdiği lezzetli bir yemek yapayım. Onu babana götür ve o ölmeden duasını sana versin.

Yaakov annesi Rivka’ya:

- Kardeşim Esav’ın vücudu kıllıdır, ben ise kılsızım. Belki babam bana dokunur ve onu aldatmış olduğumu anlar ve kendime dua değil beddua getirirm.

Ve Rivka:

- Sana edilen beddualar benim üzerime olsun. Beni işit. Git ve dediklerimi getir.

Gider, alır ve annesine getirir. Annesi, babasının sevdiği, lezzetli bir yemek yapar. Rivka, büyük oğlu Esav’ın evdeki sevimli elbiselerini alır ve küçük oğlu Yaakov’a giydirir. Ve keçi yavrularının derileri ile ellerini ve boynunu örter. Yaptığı yemeği ve ekmeği Yaakov’un ellerine verir. (Bereşit 27, 1-17)

Plan başarılı olur ve Yitshak, bir nebze şüphelense de duasını Yaakov’a verir.Bunun üzerine Esav çok hiddetlenir ve Yaakov’u, babası Yitshak vefat ettikten sonra, öldüreceğini söyler. Rivka bir plan daha düzenlemek zorunda kalır.

Büyük oğlu Esav’ın bu sözleri Rivka’nın kulaklarına gelir. Küçük oğlu Yaakov’u çağırıp:

- İşte kardeşin Esav seni öldürmek istiyor. Ve şimdi oğlum benim sözümü işit. Kalk ve Haran’daki kardeşim Lavan’a kaç. Kardeşinin hiddeti geçene kadar bir kaç gün onunla kal. Kardeşinin hiddeti geçince ve ona yaptıklarını unutunca, sana haber yollarım ve seni oradan alırım. Neden ikinizi aynı günde kaybedeyim?”

Rivka Yitshak’a der ki:

- Bu Het’li kızlar yüzünden hayatımdan bıktım. Yaakov’da bu Het oğullarından, yerel kızlar gibi, bir kadın alırsa, neden yaşamaya devam edeyim ki? (Bereşit 27, 42-46)

Bunun üzerine

Yitshak Yaakov’u çağırır ve ona duasını verip şöyle emreder:

- Kennan topraklarından bir kız alma. Kalk ve annenin babası Betuel’in evi, Padan Arm’a git, ve oradan annenin kardeşi Lavan’ın kızlarından bir kadın al.

(Bereşit 28, 1-2)

Rivka’nın Yaakov’u Haran’a kaçırma planı da başarılı olur. Ancak Yaakov Kenaan topraklarına birkaç gün sonra değil, 20 sene sonra döner.