Yeni senenin ilk yazısı ile yeniden merhaba… Bu yazımda orta yaşlarında, girişken, medyatik bir İsraelli kadından söz etmek istiyorum. Shari Arison adını İsrael’de duymayan, bilmeyen yoktur. 5.4 milyar dolarlık serveti ile İsrael’in en zengin kadını bu son zamanlarda sürekli ülke gündeminde yer aldı.
Neden mi? Shikun- Binuy adlı inşaat ve altyapı şirketini satmasıyla… Rüşvet verdiği iddiası ile geçen ay soruşturmaya alınmasıyla… Migdal HaShoftim’deki üç katlı, deniz manzaralı, bin metrekarelik evini 150 milyon şekele (40 milyon Dolar) satışa çıkarmasıyla… En son olarak da 21 yıl süresince sahibi olduğu Bank Hapoalim’deki hisselerini satma kararı ile gündeme geldi Shari Arison…
Yazımın yayınlandığı platform, aynı zamanda Ole Hadaşlara ve İsrael dışındaki okurlara da hitap ettiği için –tanıyanlar, bilenler alınmasın - Shari Arison’un kim olduğunu kısaca anlatmaya çalışacağım. Anlatacağım dediysem sakın kişisel bir tanışıklığım olduğunu zannetmeyin. Ben sadece ülkede olup bitenleri takip eden sade vatandaş gözünden anlatmaya çalışacağım Shari Arison’u.
Shari Arison ABD’de doğmuş İsraelli bir iş kadını ve çok önemli bir yardımsever. Forbes dergisine göre Ortadoğu’nun en zengin kadını, Jerusalem Post’a göre dünyanın en etkin 50 Yahudi’sinden biri, bir finans yayını olan Globes’a göre birkaç yıl üst üste Yılın Kadını…
“America-Israel Friendship League” 2010’da, ABD-İsrael ekonomik ilişkilerine katkıları nedeniyle, Shari Arison’a “Demokrasi ödülünü” sundu. 2016’da Knesset, “Ted Arison Aile Vakfı”nın Holokost kurtulanlarına, İsrael toplumuna ve İsrael devletine yaptığı önemli yardımlardan dolayı Shari Arison’u “Itur HaOr” (Işık Madalyası) ile onurlandırdı. Görüldüğü gibi, etrafına, halkına, ülkesine ekonomik alanda olduğu kadar sosyal alanda da faydalı olmaya çalışmış saygın bir kadın. Girişimciliği ile göze çarpan Shari Arison bu başarılı konuma nasıl geldi?
Shari, Mina Arison Sapir ve dünyanın en büyük deniz turizmi şirketi “Carnival Cruise Lines” kurucusu işadamı Ted Arison’un kızı olarak 1957 yılında ABD’de dünyaya geldi. Çocukluk yılları ABD –İsrael arasında geçse de askerliğini yapmak üzere ülkeye döndü. Babasının erken ölümünün ardından küresel ticaret ve yardım alanlarında bir girişim olan Arison Group’un başkanlığını yaptı. Bu grup, Shikun&Binui uluslararası inşaat ve altyapı şirketi, ülkenin en büyük bankalarından biri Bank HaPoalim, tuz üretim yatırımı Salt of the Earth ve su dağıtım şirketi Miya ile ülke ekonomisine büyük katkılarda bulundu.
“Ted Arison Family Foundation”un maddi çatısı altında Shari sosyal alandaki çok çeşitli yardım girişimleri ile başı çekti. “Good Deeds Day” adı altında başlattığı, İbranice “Ruah Tova” olarak adlandırılan hareketle İsrail toplumunu ülke çapında iyilik yapmak amacını taşıyan gönüllü çalışmalara yönlendirdi. Her yıl belli günlerde tekrarlanan bu girişimle her insanın bir diğerine yardımda bulunabildiği çok güzel örnekler yaşandı.
Birkaç yıl önce bu grup Devlet Başkanı Shimon Peres’in de “Ruah Tova”ya katılıp, Yerushalayim’in bir sokağında paslı bir çiti boyamasına önayak olmuştu. Filistinli gençlerden oluşan bir orkestranın Tel Aviv’de Holokost Kurtulanlarına Arap müziğinin barış şarkılarından bir konser vermesi sosyal alanda dünya medyasının dikkatini çekmişti. Bu konser sonrasında Filistinli orkestra şefinin doğup büyüdüğü Cenin’den de kovulduğunu söylemeden geçmeyeyim. Shari Arison’un başlattığı bu insancıl girişim artık İsrail toplumunda yerleşti ve her yıl tekrarlanıyor.
Özel yaşamını merak ediyorsanız eğer, bence iş yaşamı kadar başarılı değil. Shari Arison üç kez evlendi ve boşandı. İlk eşi, babasının kruvazyer gemilerinin birinde görevli Jose Antonio Sueiras’dı. Çiftin üç çocukları oldu. İkinci eşi basketbol oyuncusu Miki Dorsman’dı, bir çocukları oldu. Üçüncü eşi de Ofer Glazer’di.
Shari Arison’un yazarlık yeteneğini göz ardı etmek doğru olmaz. İlk kitabı “When the Spiritual and the Material Come Together” İsrael’de bestseller oldu. Onu takip eden “Activate Your Goodness: Transforming the World through Doing Good” ve “The Doing Good Model: Activate Your Goodness in Business” adlı kitapları dünyanın çeşitli ülkelerinde birçok lisana tercüme edildi.
Aklımı kurcalayan bir soruyu sizlerle paylaşmak istiyorum. İsrail ekonomisine bunca katkıda bulunmuş, yardım faaliyetlerini cömertçe yapmış, sosyal alanda yeni girişimlere imza atmış Shari Arison her şeyden elini ayağını niçin çekiyor?
Bunun birçok yanıtı olabilir… “Bu yaşıma kadar ekonomik ve sosyal alanda bütün sınırları zorladım, yapabileceğimin en üst noktasına vardım, artık rahatıma bakayım, köşeme çekileyim” diye mi düşündü? Omuzlarında bu denli ağır bir sorumluluk taşımaksızın, yaşamayı mı tercih etti? Bundan böyle İsrael’de yeni yatırımlara girer mi? Pek sanmıyorum. Yoksa artık yıprandığını mı hissetti? Rüşvet verdiği iddiası ile soruşturmaya alınması bardağı taşıran son damla mı oldu? Onun konumuna gelen bir kişinin rüşvet vermeye ihtiyacı var mıdır? Bilemiyorum… Evini satıyor olması da düşündürücü değil mi?
Belki bu saydıklarımın ötesinde farklı sebepler vardır ama bir yerlere gelen, yükselen, kamuya mal olan kişilere çelme takmak, küstürmek, yaftalamak giderek yaygınlaşan, sık sık tanık olduğumuz bir gerçek olmuyor mu acaba diye düşünüyorum bazen.
Farklı yorumlarınız varsa eğer, paylaşmanızdan sadece mutluluk duyarım.
Shana Tova ve Gmar Hatima Tova