İsrael’deki Türkiyeliler Birliği 4 Ekim Perşembe günü yeni bir kültürel etkinliğe hazırlanıyor. İYT Sitesi köşe yazarı Dr. Robert Schild, “Yahudi Mizahi” konulu, değişik fıkralarla süsleyeceği konferansından sonra “Savunmanın Son Çaresi: Gülmek – Aşkenaz Mizahında Gezintiler” adlı kitabını da imzalayacak.
Bu kitapta yer alan 100’ü aşkın fıkraların çoğu kahkaha attıracak cinsten “komik” değildir. Baskıcı ortamlardaki yaşam şartlarını örtebilmek, birazcık hafifletmek ve kitlelere hoşça vakit geçirmek için, hiç de gülünç olmayan toplumsal gerçeklere dayanırlar.
Sigmund Freud, 1905 yılında yayımlanan “Fıkra ve Bilinçaltı ile İlişkisi” başlıklı çığır açıcı çalışmasında Aşkenaz Yahudileri için; bir toplumun kendi özellikleriyle bu kadar dalga geçtiği başka bir örnek olamayacağını belirtmektedir...
Gerçekten de Yahudi mizahı zaman zaman rahatsız edici, ancak çoğunlukla uyarıcı olup insanoğlunun içinde bulunduğu çelişkileri ve çıkmazlari hakkındaki üzüntüyü açığa çıkarıyor!
Robert Schild’in başlığını niye “Savunmanın son çaresi: Gülmek...” koyduğu, kitabının sayfalarında gizlidir... Buna en belirgin örnek şu olabilir:
Blaustein akşam eve dönerken aniden önüne çıkan bir yabancı, suratına şiddetli bir tokat patlatır: “Al sana, Grünfeld!..”
Yere yuvarlanan Blaustein şaşkınlıkla yanağını tutar, yabancıyı dikkatle süzer, ancak onu tanıyamaz – ve az sonra kahkahayı basar...
“Gülecek ne var!” diye haykırır yabancı; “Yediğin tokat az mı geldi?..”
“Çok komiksin!” yanıtını verir bizimki; “Ben Grünfeld değilim ki!..”
**********
Dr. Robert Schild Avusturya asıllı olup, 1950 İstanbul doğumludur. Alman Lisesi ve İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi tahsilinden sonra Linz Üniversitesi'nde Uluslararası Pazarlama konusunda doktora tezini verdi, bu çalışmasıyla 1975 Eduard Haas Ödülü’nü aldı. Ardından Türkiye'ye dönerek bazı özel şirketlerde yöneticilik yaptı; 2015’de emekli oldu. Almanca, İngilizce ve Fransızca bilir...
1971-72 yıllarında Yeni Gazete ve Cumhuriyet, 2000 yılı sonrasında ise Milliyet, Hürriyet Avrupa, Agos gazeteleri, Hürriyet KitapSanat, Cumhuriyet Kitap, Radikal Kitap, Radikal İki, Cumhuriyet Dergi, Milliyet Sana, ve haftalık ekleri ile Adalı, Tarih Vakfı'nın İstanbul ve Toplumsal Tarih, YKY’nin kitap-lık ve TÜSİAD’ın Görüş dergilerinde yazıları yayımlandı / yayımlanıyor. Ayrıca Viyana'da Die Presse gazetesi ile çeşitli pazarlama dergilerinde makaleleri ve ABD University of Illinois'ın Export Marketing: Lessons From Europe kitabında bir araştırması basılmıştır.
Yayınladığı kitaplar: Değinmeler (denemeler; İstanbul, 2000), Aşkenazlar (tarihi inceleme, başkalarıyla birlikte; İstanbul, 2000), Sandverwehte Wege (Ladino şiirler antolojisi, başkalarıyla birlikte; Landeck, 2001); Savunmanın Son Çaresi: Gülmek (İstanbul, 2014) olup, Österreich in Istanbul (Viyana, 2017) başlıklı tarih kitabında İstanbul Aşkenazları hakkında bir araştırmasını içermektedir. 2017’de yayımlanan S.Bora’nın Ege’de Yahudi İzleri ile E.Samsinger’in Mayer Mağazaları kitaplarının editörlüğünü yaptı.
1997-2015 yılları arasında haftalık Şalom Gazetesi ve aylık Şalom Dergi’nin ardından, 2015-2017 yılları arasında aylık Paros dergisinde, 2017’den bu yana ise IYT portalında kültür-sanat yazılarıyla kitap eleştirileri ve 2003’den bu yana Tiyatro... Tiyatro... dergisi ile www.tiyatrodergisi.com.tr portalında halen tiyatro eleştirileri yayımlamakta olup, aynı derginin Yayın Kurulu ile yıllık Tiyatro Ödülleri Seçici Kurulu üyeliklerinde bulunmuştu.