10 Şubat Cumartesi sabahı güne endişe verici haberlerle başladık; Bir İsrail helikopteri sınır ihlalinde bulunan bir İran insansız hava aracını düşürdü. İsrail jetleri Suriye'nin başkenti Şam ve Hama kenti yakınlarındaki askeri hedeflere hava saldırıları düzenledi. İsrail ordusu, vurulan 12 hedeften üçünün İran'a ait olduğunu ve İran’a ait bir hava üssünün de imha edildiği açıkladı. İsrail’in bir F-16 uçağı düştü, iki pilot yaralı olarak kurtuldu
Bu gelişmeler, İsrail’in Suriye iç savaşı boyunca bölgedeki çatışmalara en çok katıldığı olay olarak nitelendirildi. Bu çatışmanın savaş boyutuna taşınması olası mı? Düşen veya düşürülen uçak, İsrail’in 1982 yılından bu yana hava kuvvetlerinin verdiği ilk kayıp oluyor. Esad ülkesinde duruma hâkim olduğu, bütünleşmeyi sağladığı ve İsrail karşısında yer alan oyunculardan birinin de Suriye olduğu mesajını vermeye çalışıyor, “ben buradayım” diyor. Esad, İsrail uçağının Suriye tarafından düşürüldüğünü de savunarak -ki bu doğru da olabilir- bunu bir zafer olarak halkına sunuyor.
İran her an İsrail için bir tehdit oluşturabileceğini göstermeye çalışırken, İsrail İran’ın Suriye’de mevzilendiği her noktayı bildiğini ve her an İran güçlerini bertaraf edebileceğini ima ediyor.
Hizbullah’ın da ayrıca kuzey sınırında İsrail için bir tehdit oluşturduğu söylenebilir mi? Hizbullah Lübnan’da patronu İran’ın sesi durumunda ise de etkin bir askeri güce sahip değil. Gerçek güç ise Suriye’de konuşlanan İran…
Gerek Hizbullah, gerekse güneyde Hamas gibi terör örgütlerinin İsrail için askeri açıdan hiçbir tehdit oluşturmadıkları bilinmekte. Bölgede tek tehdit unsuru amacının İsrail’i haritadan silmek olduğunu açıkça söyleyen İslam Cumhuriyeti… İran’ın şu anda böyle bir güce sahip olmadığı, gelecekte de İsrail’i yok edecek güce sahip olmasına göz yumulmayacağı düşünülebilir. Yine de İran bu yönde elinden geleni yapmaya çalışacaktır.
Ne var ki bölgedeki durum çok daha karmaşık ve oyuncular sadece İsrail, İran ve Suriye değil. Rusya, ABD ve Türkiye’nin varlığını da hesaba katmak gerekir.
İran Suriye’de demografik amaçlar gütmesine ve ülkeyi Şii egemenliği altına almaya çalışmasına karşın Rusya’nın hedefi sadece coğrafidir. Rusya Suriye’de kontrolü altında tuttuğu bölgeleri yitirmek istememekte ve statükonun İran lehine, kendi aleyhine bozulmasına şiddetle karşı çıkmaktadır.
Bölgede var olan bütün oyuncular ile diyalogu olan tek güç Rusya’dır. Rusya İsrail’in askeri gücünü bilmekte ve sürtüşmenin daha ciddi boyutlara taşınmasını istememektedir. Nitekim Rusya Dışişleri Bakanlığı, Rusya'nın gelişmelerden "ciddi anlamda endişeli" olduğunu ifade ederken olayların tırmanmasına karşı çıktığını da belirtmiş etmiş oldu.
Olayların tırmanacağı, hele hele bölgedeki dengeleri alt üst edecek boyutlara taşınacağı konusunda hiçbir endişe taşımıyorum. Yine de kısa vadede İsrail ile İran arasında zaman zaman güç gösterilerine tanık olabileceğiz. Her alanda dünyanın en ileri ülkeleri arasında yer alan İsrail’in iflah olmaz düşmanlarına karşı her zaman güçlü bir savunma kuvvetine sahip olması varlığının tek güvencesidir.
İsrail’de Cumartesi günü gökyüzü hafif bulutlu olsa da, ülkenin kuzeyi, ısınan havadan da istifade eden ve doğada gezinmeyi tercih eden ailelerle dolup taştı. Kayak yapmak için Hermon Dağına ulaşmak isteyenler uzun kuyruklar oluşturdular. Bu halk 70 yıllık başarısı ile ne kadar övünse azdır.