Yeni Knesset matematiği, daha önceki yazılarımda dile getirdiğim modele uyan, beğenilmeyecek türde bir hükûmet oluşturdu: Aşırı ulusalcı ve köktendinci ikişer parti ile her birinin karışımını içinde taşıyan radikal bir milletvekili, Likud’un yanında ve bu partinin popülist/karizmatik/narsist başkanının liderliğinde İsrail’in siyasetini yönetecek(miş).
Bu satırların yazıldığı sırada, her ne kadar “koalisyon kurma süresi”nin son saati içerisinde Devlet Başkanına olumlu bir yanıt verilmişse de, anlaşmaya varmış altı taraf arasında her hangi bir koalisyon protokolü imzalanmış değildir henüz – bakalım, en geç 2 Ocak tarihinde yapılması gereken yemin törenine yetişmiş olacak mı!
Şimdiden ise şurası açıktır ki Jerusalem Post’un başyazarı Yaakov Katz’ın 16 Aralık tarihinde kaleme aldığı şu düşünceleri İsrael’deki gerçeği yansıtıyor: “Demokrasi, halkın kendi liderlerini seçmesi demektir - ve bu bağlamda, İsraelliler bunu yapmıştır… Ancak bu, seçilmiş yetkililerin her istediklerini yapabilecekleri anlamına gelmez. Vatandaşların haklarına zarar vermek, mahkemeleri zayıflatmak ve dini hakları ayaklar altına almak, demokratik değildir.”
Bu köşenin okurları artık biliyorlar ki faşizm ilkelerine yaklaşmış kimi parti yetkilileri, 1967 sonrası Yerleşim Bölgelerinde olup bitenleri yönetecek, ayrıca ülkenin iç güvenliği konusunda aşırı sert önlemlere başvurabilecek; köktendinci partiler aliya uygulamalarını daraltacak, eğitim politikalarına el atacak ve günlük yaşam koşullarına kendi inançlarını yerleştirmeye çalışacak; keza birçok konuda homofobik yaklaşımlar özendirilecek…
Tüm bu yaptırımların yanı sıra, yargıya bazı girişimlerin tasarlandığı da gizlenmiyor - ülkeyi bir hukuk devleti konumundan uzaklaştırırcasına…
Frankfurter Allgemeine Gazetesi’nin zeki yorumcusu ChristianMeier 22 Aralık tarihli kısa yazısında, İsrael’de görülen çeşitli ironilerin arasında, “gidebildiği kadar sağa açılmış Likud’un yeni kurulacak hükûmetin sola en yakın kanadını oluşturacağını” savlıyor. Şu ters ikileme bir bakar mısınız?!
Bir adım daha ileriye gidecek olursak, matematiksel olarak 64 milletvekilinden bileşik hükûmetin tam yarısını oluşturan Likud, diğer koalisyon ortaklarına cömertçe dağıtılmış bulunan önemli ve ağrlık taşıyan bakanlık ve müdürlüklere bakılırsa, bir çeşit junior party konumuna düşmüyor mu?
Gerçekten de kimi Likud milletvekilleri hak ettikleri ve erişmeye bekledikleri konum/görevlere ulaşamayacaklarsa, kısa vadede birtakım hoşnutsuzluklar yaşayacakları yadsınamaz. Bu bir…
Bundan öte, eğer hükûmet (ve Likud partisi) başkanı, çeşitli bildirimlerinde öne sürdüğü gibi değişik faşizan ve aşırı dinci girişimlere set çek(e)meyecek olursa, bazı Likud milletvekilleri orta veya uzun vadede de hoşnut kalmayacak ve partiden kopmaya kadar gidebilecek – bu da iki…
İşte – bu satırların yazarının çok geçmeden beklentisi, 32 Likud milletvekili arasından küçümsenmeyecek sayıdaki liberal görüşlü kişinin kazan kaldırıp partiden ayrılmasıdır ki, demokratik ilkeler ile bağdaşmayan ülkenin bu durumdan sıyrılması, ancak bu yoldan gerçekleşebilir! (Yanı sıra, bu kişilerin yeni bir parti kurmaları veya mevcut merkez/sol partilere dağılmaları, ikincil önem taşır.)
İsrael’deki siyasi partiler içerisinde oluşmuş dinamizmi henüz pek iyi bilmeyen yazara bazı dostları, Likud’un bugüne dek geriye kalmış milletvekillerinin daha çok Kuzey Afrika göçmeni ve Mizrahi üyelerinden oluştuğunu ve onların da başkanlarına “taptıklarını” anlatmıştı… Öte yandan, bu 32 kişinin kökenleri, donanımları ve fotoğrafları incelendiğinde, kimilerinin şu sıradaki koalisyon ortakları ile uzun süre birlikte çalışamayacakları, hele İsrael toplumunun bu kişilerin aşırı ülküleri ile bağdaşmayacağına inanacakları apaçık ortadadır – ve bu bağlamda, çok geçmeden Likud’un liberal köşesinde önemli çatlakların oluşacağı yadsınamaz.
Peki, sonra ne olacak? Gene yazarın kestirmesine göre üç olasılık görünüyor - ve bunlar, kötüden iyiye doğru, şöyle sıralanabilir:
1) Likud’dan ayrılan grubun sayısına göre, bir önceki koalisyon ortakları ile bir “kıl payı” hükûmeti;
2) Son koalisyonun çalışamayacağını idrak etmiş, daha bilinçlenmiş bir halkın gireceği yeni seçimler;
3) Likud ile Merkez ve Sol partiler ile kotarılacak bir “uyanış” koalisyonu.
*****
Not: Yukarıda herhangi bir siyasetçinin adı belirtilmemiştir – çünkü önemli olan kişiler değil, düşünceler, eğilimler ve girişimlerdir…
Tüm okurlarımıza sağlık ve barış içinde geçecek bir yıl dilerim – diğer her şey kendi sorumluluklarındadır!..