Inisherin’in Ölüm Perileri

Erkekler arası dostluğun ve arkadaş kavgalarının benzersiz bir portresinin düşündürdükleri

Unutulmaz Three Billboards Outside Ebbing (Üç Reklam Panosu) ve In Bruges (Bruges'de) filmlerinin yazar-yönetmeni Martin McDonagh, 1920'lerin en ücra İrlanda'sında geçen Banshees of Inisherin (Inisherin’in Ölüm Perileri) adlı filminde nefis bir melankolik/trajikomik hikayede Brendan Gleeson ve Colin Farrell'ı yeniden bir araya getiriyor. Hayır, okurlarım arasında izlemeyenler varsa, hiç endişelenmesinler! Spoiler verecek, ya da filmi anlatacak değilim ancak bu yazdıklarımın belki filmi daha derinlemesine yorumlamanıza yardımcı olacağını düşünüyorum. Öncelikle, film herkesin sevebileceği bir film olmayabilir ama dostluk ve arkadaşlık kavramlarını irdelemenize ve/veya sorgulamanıza neden olacağı kesin. Halihazırda pek çok ödüle layık görülen filmin, kanımca bir kaç Oscar götüreceği de kesin!

The Banshees of inisherin özgün komedi, kara mizah ve dramı harmanlıyor!

Hayatınızdaki en önemli kişiye sen sıkıcısın ve artık seninle görüşmek istemiyorum diyebilir misiniz?

Hayatınızdaki kişiye sen sıkıcısın ve artık seninle görüşmek istemiyorum diyebilmek güzel bir meziyet ve çok sıkı bir kırılma anı. Yürek ve cesaret ister.

Filmde elbette İrlanda iç savaşı gibi dönemsel ve folklorik göndermeler olduğunu hissettim ama konuya tam hakim olmadığım için salt insan ilişkileri boyutunda izledim. Yine de tekrarlayacağım, filmi bir kaç boyutta izlemek mümkün çünkü sade görünümünün altında, tarih, sosyloji, psikloji, insan ilişkileri gibi çok fazla katman var.

Filmin kırılma anı: bu sahneye özellikle dikkat edelim!

Arkadaşlık neden biter?

Filmin odak noktasındaki iki arkadaşın birbirlerinden kopmaları, maalesef tek taraflıdır. İçinde bulunduğu arkadaşlığın artık onu tatmin etmemesi, kurulan iletişimden eskisi gibi keyif almıyor olması yaşça daha büyük olan “entellektüel” keman ustası Colm (Brendan Gleeson) uzun zamandır aynı barda her gün saat ikide buluşup sohbet ettiği saf, temiz yürekli ve duygusal genç Padraic’e (Colin Farrell) “Artık seni sevmiyorum. Kemanımı huzur içinde çalmak istiyorum” der. Padraic bu durumu asla kabullenemez; defalarca sebebini sormaya çalışır, “sana bir şey mi yaptım, ne olur söyle,” diye yalvarır. Colm’un yanıtı kesindir, “artık seni sevmiyorum beni rahat bırak!” “Ama daha dün seviyordun,” der Padraic. Yanıt kesindir, “O dündü.” Henüz filmi izlememiş olanlara hürmeten daha ileri gitmeyeceğim ama bu filmi izlemenizi şiddetle öneriyorum.

Karakterlere gelecek olursak

Çoğu mutsuz olan ada sakinlerinden, müzisyenlik hobisiyle boş vaktini değerlendiren Colm, görmüş geçirmiş, yalnız yaşayan olgun bir insandır. Az tahsilli, basit bir insan olan eski arkadaşı Padraic, ona bakmak için evlenmemiş kızkardeşi Siobhan, otoriter polis memuru Peader, her fırsatta dövdüğü aylak oğlu Dominic, hep yalnızlık acısı çeken yaralı karakterler. Az kalsın unutuyordum, bir de filmin bir kaç yerinde ortaya çıkan ve bağıran yaşlı bir kadın var. İşte Banshees o. İrlanda folklorüne göre Banshees bir ölüm olacağını bağırarak haber veren ölüm perisi. İşte filme adını veren de o yaşlı kadın!

Kitap kurdu, entellektüel birikimli, şehirde bir iş bulup İnisherin’den kurtulma hayalleri kuran Padraic’in hiç evlenmemiş kızkardeşi Siobhan, filmde sağduyunun temsilcisi. Elbette, filmin başka karakterleri de var! Padraic’in çok sevdiği eşeği Jenny, Colm’un can ciğer dostu köpeği, ve filmin geçtiği yer de birer karakter. Film kurgusal Inisherin adasında, İrlanda'nın batı kıyısındaki iki ada olan Inishmore ve Achill'de geçiyor. Manzaraların sadeliği, ada sakinleri arasındaki sıcak dostluklar, buluşulan barın loşluğuna karşın penceresinden görülen dalgalı ve çırpıntılı deniz, muhteşem bir doğa, karşıdaki ana karadan zaman zaman duyulan çatışma sesleri hepsi filme çok fazla anlam yüklüyor. Sizleri neşelendirmek amacıyla aşağıya koyduğum video linkinden iki oyuncunun, Colin Farrell ve Brendan Gleeson’un ABD nin ünlü ‘host’u Stephen Colbert ile eğlenceli sohbetini izleyebilirsiniz.

Arkadaşlık denilince gülümseyerek mırıldandığımız ve hiç eskimeyen o şarkıyı bilirsiniz. Birlikte açıp bu şarkıyı birlikte mırıldanacağınız arkadaşlarınızın olması dileğiyle…

“Ortak olmak her sevince her derde kedere

Ve yürümek ömür boyu beraberce el ele

Olmasın o ta içten gülen gözlerde yaş

Yollarımız ayrılsa bile seninle arkadaş…

Sevgi ile kalın ve arkadaşsız kalmayın!”

Not: Banshees of Inisherim 9 dalda Oscar adayı oldu.

Yazarın tüm yazıları için tıklayınız