Durdurmayın dünyayı, henüz inmiyoruz

“Durdurun dünyayı inecek var” başlıklı son yazımda, (*), oldukça karamsar bir tablo çizmiştim. Ülkemizin önümüzdeki dönemdeki yönetimiyle ilgili endişelerim hiç mi hiç azalmadıysa da, sizleri, -ve kendimi de- bu karanlık havadan çıkartmak için bu yazımda çevremizdeki bazı güzel olay ve gelişmelerden söz açmak istiyorum.

Önce geçen yazımda da kısaca belirtiğim E.A., (Effective Altruism) / etkili özgecilik trendinin bazı ayrıntılarına gireyim.

Hareketin kurucu ismi MacAskill, “son zamanlardaki iklim değişikliği, nükleer silahlanma, biyolojik savaş çalışmaları, ileri yapay zeka gibi gelişmeleri gözönüne alırsak insanlık bir dönüm noktasının eşiğinde” diyor. Haksız da değil sanki.

“Ve bu yüzdendir ki”, diyor, “sadece yakın çevremizi ve bugünü değil binlerce kilometre uzaklıktaki insanları ve bizden binlerce yıl sonra yaşayacak kuşakları da düşünmemiz gerek alacağımız kararlarda.”

Bu soyut ifadeler somut adımlarla pekiştiriliyor. EA örgütü geçtiğimiz yıl 600 milyon dolarlık bağışlarda bulunmuş çizdiği yolda. Bu uğurda yedi binin üstünde bağışsever gelirlerinin en az onda birini bağışlamayı imzalarıyla taahhüt etmişler. EA örgütünün ikiyüzden fazla şubesi var dünyanın her yanında. Örgütün iki çok büyük bağışçısı var hitech alanından. Dustin Aaron Moskovitz ve Sam Bankman-Fried.

(Birincisi, Moskovitz, halen 38 yaşında ve Facebook’un kurucularından. FB’ta dört sene üniversiteden oda arkadaşı Zuckerberg’le çalıştıktan sonra kendi şirketini kurmuş ve çok başarmış bir filantrop. İkincisi ise geçtiğimiz hafta Bahama’da yaşadığı komplekste tutuklanan ve mahkemesi yapılmak üzere ABD’ye iade edilen FTX’in kurucu sahibi.

(Nedeni kripto para konusunda öncü şirketlerden biri olan FTX’in iflasında ciddi yolsuzluk şüphelerinin bulunması ve Fried’ın zimmetine çok yüklü miktarda para geçirdiği iddiası.)

Ortalama yaşları 27 olan bu genç ve etkili E.A. hareketinin kahramanları örgütün düşünce şeklini şöyle özetliyorlar:

“Sorunların büyüklüğünün ve çözümlerinin zorluluğunun bilincindeyiz. Ancak biz bu gerçeğe odaklanacağımıza, bir bireyin yapabileceği değişikliğe odaklanıyoruz. Yardımlarımız belki denizlerde bir su damlacığı kadar; ancak biz, bir, on, yüz veya bin kişinin yaşamını iyiye doğru değiştirebiliyorsak, düzeltebiliyorsak, işte o zaman yaşamımızın bir anlamı olduğunu hissediyoruz”.

Ve “EA”nın her zaman gözönünde bulundurduğu ana ilkesi , ellerindeki bir doları en faydalı ve etkili bir şekilde insanların yararına kullanmak.

Güzel şeylerden söz açmışken ülkemizi de es geçmiyeceğiz tabii ki.

İki kısa güncel haber:

Kfar Kana İsraelli Arap yurttaşların yaşadığı ve manşetlere maalesef şiddet eylemleriyle geçen bir kasabası. Kasabadaki ortaokul müdürü öğrencilerini bu döngüden kurtarmak için değişik bir yol seçmiş. Okulda bir kültür müzesi kurmuş. Müze kasaba halkının toplumsal geçmişini, kültürünü, tarihini yaşatmayı hedefliyor ve hem öğrencilerine hem de mezunlarına müzede değişik görevler vererek onları şiddet sarmalından çıkartmayı da amaç ediniyor. Çalışanlar da, öğretmenler de çok mutlu.

İkinci haberimiz de “Aviram Ödülleri” ile ilgili.

Bildiğiniz gibi bu ödül projesi geçen sene Mobileye kurucu ortaklarından Ziv Aviram tarafından yaşama geçirilmişti. Projenin iki ana amacı var:

Birincisi insanlığın yararına ürünler geliştirecek yenilikçi start-up şirketlerini teşvik etmek.

İkincisi bu ödülleri İsraelin yanısıra Mısır, Ürdün, BAE, Bahreyn, Fas ve Suudi Arabistan gibi Ortadoğu ülkelerinin öğrencilerine açık tutarak bölgedeki barış ortamına katkı sağlamak. Bu sene projenin ikinci yılı gerçekleşecek ve birinciliği kazanan proje hem yarım milyon dolara, hem ünlü Forbes dergisinin desteğine hem de Aviram Fonu’nun “projeye yol gösterme” rehberliğine sahip olacak.

Ve belki de bir gün aydınlık karanlığa galebe çalacak!-

Yazarın tüm yazıları için tıklayınız