Zeev Jabotinsky

Revizyonist Siyonistlerin öncüsü; Zeev Jabotinsky

Vladimir Yevgenyevich (Yevnovich) Zhabotinsky Ukrayna’nın Odessa şehrinde, asimile olmuş Yahudi bir ailede 1881 yılında doğdu.

Babası Yevno Rusya Balıkçılık ve Ticaret Toplumu üyesiydi ve un ticareti ile ilgileniyordu ve Jabotinsky henüz 6 yaşındayken ölmüştü. Kızkardeşi Tereza (Tamara) Odessa’da kızlar için özel bir okul kurmuştu. Aile, 1885 yılında babasının hastalığı nedeniyle Almanya’ya göç etmişse de ölümünün ardından Odessa’ya geri döndü.

Orta sınıf aileye mensup olan Jabotinsky, Rus okullarında okudu. Otobiyografisinde, çocukken İbranice öğrenmesine ragmen yetiştirilme tarzı nedeniyle Yahudi inancı ve geleneğinden uzak büyüdüğünü yazdı.

Annesinin bir kırtasiyeci dükkanı olan Jabotinsky, yerel Odesskiy Listok gazetesinden gelen teklifle okulu 17 yaşında bıraktı ve Bern ve Roma’ya temsilci olarak gönderildi. İtalya’dan döndükten sonra ise Odesskie Novosti gazetesinde çalıştı. Jabotinsky, ünlü Rus yazar Korney Churovsky’nin de çocukluk arkadaşıydı.

Roma’daki Sapienza Üniversitesi’nin hukuk bölümüne giren ve eğitimini yarım bırakan Jabotinsky, Rusça, Yidiş ve İbranice’nin yanı sıra akıcı olarak İtalyanca biliyordu.

Nisan 1902'de, kuruluş karşıtı bir yazı yazmaktan ve radikal bir İtalyan dergisine katkıda bulunmaktan tutuklandı. İki ay boyunca Odessa'daki bir hapishane hücresinde izole tutuldu ve burada diğer arkadaşlarıyla bağırıp yazılı notlar vererek iletişim kurdu.

1907 yılında Joanna (Ania) Galperina ile evlendi. Çiftin oğlu Eri Jabotinsky, Agana’nın öncülerinden İrgun’dan ilham almış olan Bergson Grubu’na katıldı ve 1. Knesset’te yer aldı. Eri Jabotinsky, 6 Haziran 1969’da öldü.

1903’teki Kişinev progromu öncesi Jabotinsky Siyonist harekete katıldı ve çok kısa sürede güçlü bir konuşmacı ve etkili bir lider olarak tanındı. Aynı yıl Basel’deki Siyonist Kongre’de delege olarak seçildi. 1904 yılında, Herzl’in ölümüyle birlikte sağ görüşlü Siyonistlerin lideri oldu.

Pogromların artmasıyla birlikte Rusya’da Yahudi Kendini Savunma Örgütü’nü kurdu ve Rusya’daki Yahudiler arasında kendini savunma grupları kurdu ve Yahudi hakları konusunda çalıştı. Bu sırada modern İbranice öğrenmeye başladı ve Vladimir olan adını İbranice kurt anlamına gelen Zeev olarak değiştirdi.

1904 yılında ileride Rusya Siyonist hareketin amiral gemisi olacak olan Yevreiskaya Zhyzn (Yahudi Hayatı) dergisinin editörlerinden biri oldu ve dergide sık sık asimilasyon ve Yahudi Sosyalist Partisi Bund karşıtı yazılar yazdı.

1905’de Rusya’daki Yahudiler İçin Eşit Haklar Birliği’nin kurucularından oldu. Bir sonraki yıl Helsinki’deki Siyonist Rus Konferansı’ndaki üç konuşmacıdan biriydi. Bu konferansta, Rusya’daki etnik azınlıkların otonomi istemeleri için Avrupa’daki Yahudilere çağrıda bulunuldu.

1908 yılında; Dünya Siyonist Örgütü tarafından, Jeune Turc gazetesinde çalışması için İstanbul’a gönderildi. Gazete, Osmanlı sarayı tarafından 1925 yılında yasaklandı. Jabotinsky’nin temsilcisi Richard Lichtheim, İstanbul’da kalarak ve Almanlar, Osmanlılar ve Amerikalılar arasında güçlü bir diplomatik ilişki kurarak Yişuv’u savaş zamanında güvende tuttu.

1909 yılında, antisemit görüşleriyle bilinen Rus yazar Gogol’un anma törenine katılan Yahudileri ağır bir şekilde eleştirdi ve Yahudiliğe saygılarının olmadığını belirtti.

1920 yılında Siyonist Organizasyon (WZO)’un yönetimine seçilen Jabotinsky, Keren HaYesod Kurumu’nu kurdu e 1923 yılında görüş ayrılıkları nedeniyle WZO’dan ayrıldı ve Revizyonist Siyonistler adıyla yeni bir parti kurdu. Amacı, Britanya İmparatorluğu desteğinde bir Yahudi Devleti kurmaktı.

1930 yılındaki Güney Afrika seyahati sırasında, gelecekte İsrael olacak topraklara dönmesine İngilizlerin izin vermediğini öğrendi.

Avrupa’daki Yahudilerin durumu karşısında oldukça endişeli olan Jabotinsky; 1936 yılında, Macar, Rumen ve Leh Yahudilerini kapsayan Tahliye Planı’nı oluşturdu. Bu ülkelerin hükümetlerini ikna eden Jabotinsky’nin karşısına engel olarak Yahudi cemaatleri çıktı. 1938’de yaptığı bir konuşmada Jabotinsky, Leh Yahudilerin bir volkanın ağzında oturduklarını söyledi.

Soykırımın ayak seslerini duyan, gelecekteki İsrael Devleti’nin kurulması için silahlı örgütün kurulması gerektiğini söyleyen Zeev Jabotinsky, destek almak için bulunduğu New York’da geçirdiği kalp krizi sonucu hayatını kaybetti. Naaşı; 1964 yılında, dönemin başbakanı Levi Eşkol’un talimatı ile Herzl Dağı’na gömüldü.