Konya’da antisemitizmi tattım fakat…

Geçtiğimiz hafta Konya’dan kaynaklanan bir antisemitizm haberi sosyal medya ortamını çalkaladı. Belediye’ye ait reklam panolarında ‘Yahudileri ve Hıristiyanları Dost Edinmeyin’ başlıklı ve Kuran’ın Maida Suresi 5.51 ayetine dayanan afişe karşı laik ve azınlık kesimlerden başlayan tepkiler zamanla yayıldı. Bir süre sonra afişler idare tarafından kaldırıldı.

Esasında bu Ayet’in tefsirlerinde farklı görüşler var: “Yahudilik, Hıristiyanlık açısından onlarla dostluk kurmak ve onları sevmek haramdır. Öyleyse mühendislik, mucitlik, doktorluk, yöneticilik gibi dinlerine ait olmayan diğer güzel ve meşru nitelikleri sevilebilir ve bu yönleriyle onlarla dostluk kurulabilir. Çünkü bu nitelikleri Ayetin yasak kapsamı dışında kalır.”

Bu posteri hazırlayan Anadolu Gençlik Derneği üyelerinin hiçbir Yahudi ile tanışmadıklarını tahmin ediyorum. Hayatlarında bir Hıristiyan ile karşılaşmış olmaları ihtimali de düşük. Sonuç olarak Konya’da azınlıklara mensup hemen hiç kimse kalmadı. Silme sağlam Müslüman nüfus oyların çok yüksek bir nispetini AKP lehinde kullanıyor ve Büyükşehir olduğu 1987’den bu yana hep İslami temellere bağlı partileri % 70’e varan oranlarda seçti.

Fakat öte yandan bu habere tepkilerini dile getiren laik kesimden çok azının da Müslüman ögelere böylesine inanmış kişilere yaşamlarında rastlamış ve konuşmuş olmaları olasılığını düşük görüyorum.

Bu açılardan Konya’da doğrudan antisemitizm ile karşılaşmış olan yazarınızın deneyimine yer verelim.

Yıl: 1998. Konya’da inançlı yatırımcıların kurduğu İttifak Holding ilk Adese süpermarketini açmaya hazırlanıyor. Elektronik terazi alanında en büyük tedarikçilerden biri olduğumuzdan davet ediliyorum. Yöneticilerle görüşmeyi beklerken göz attığım kendi kurumsal yayınlarındaki yazılardan bazıları: “Dünya Altın Piyasası Yahudilerin Elinde”, “Yahudiler Uluslararası Finansa Nasıl Hakim Oldular” ve benzeri…

Toplantıya giriyorum ama ümidim yok! “Benle iş yapmazsınız, herhalde” diyorum. Karşımda, daha sonraları Yönetim Kurulu Başkanlığına kadar yükselen kişi için ilginç biriyim: İlk Yahudi! Akşam yemek daveti. Tevrat – Kuran konuşmaları. İsrail’e kadar uzanan tartışmalar. Bakıyorum, bilgi kıt. Karşılıklı anlattıkça yakınlaşma hasıl oluyor. 20 yıl sürecek dostluğun ilk tohumları atılıyor.

Siparişi hem alıyor hem de Adese’nin yıllarca sürecek tek terazicisi oluyoruz. Bugüne kadar başka konularda da iş yapmaya devam ettik.

Konya en değer verdiğim ve sevdiğim kentlerden biri oldu Türkiye’de. Belediyesi rağbet gören başarılı hizmetler yaptı. Kendi açımdan Yahudi olmam kabul edilmeme, arkadaşlık ve iş yapmama engel teşkil etmedi. En azından muhafazakar addedilen gıda perakende pazarında.

Afişin asılmasına karşıyım, toplumda nifak tohumları saçılmasına yol açtığı için. Kuran’da yazıyor fakat aynı Kutsal Kitap’da başka Ayetler “Ehl-i Kitap” mensuplarını (Tevrat-Yahudi ve İncil-Hıristiyan) koruyor. Nitekim 1300 yıllık Müslüman hükümranlığında o topraklarda yaşayan ve Tek Tanrı’ya inanan toplumların inançlarına müdahale edilmemesinin de Kuran’dan kaynaklandığını biliyoruz.

Tepkiler haklıydı. Konya’lı birçoğunun da afişin kaldırılmasına destek verdiğini Belediye’nin kararından gözlemliyoruz.

Ne yazık ki kamu yöneticileri bunu öngörmüş olmalıydılar. Ülkede birçok başka adım attıklarında da nereye varacağını öngöremedikleri gibi…