İSRAEL’DE FAST FOOD

İsrael'e turist olarak gelen herkesin programında tahmin ederim ki falafel ve humus yemek vardır.

Falafelin orijinin Mısır olduğu; belirli bayramlarda et yemesi yasak olan Mısırlı Hristiyanlara dayandığı ve et yemeklerine alternatif olarak fava fasulyesinden ta’amiya adını verdikleri yemeği yaptıkları söylenmektedir. O zamanlar Yahudiler de bu yemeği nohutla yaparak kendi versiyonlarını yaratmışlardır. İsrael’de yenilen, Mısırlı Yahudilerin yanlarında getirdikleri Falafeldir. Bugün Falafel İsrael’de en çok yenen (fast food) sokak yemeklerinden biridir. Falafel kızgın ateşte kızartılan nohut toplarıdır. Humus, tahin ve çeşitli salatalarla pide eşliğinde servis edilir.

Artık bugün birçok ülkede falafel yiyebilirsiniz. İsrael’de, marketlerde paketlerde toz halinde bulabileceğiniz gibi donmuş olarak da satın alabilirsiniz.

Falafel ile ilgili kısa bir anımdan bahsetmek istiyorum. Eşimin ailesi İsrael'e göç ettiğinde çocuklarını ve torunlarının özlemini bir nebze giderebilecek muhteşem bir aile ile tanıştılar. Sevgili Gerson ailesi yıllar geçtikçe bizlerin de ailesi oldu. Ve gün geldi hep beraber bizi İstanbul'daki evimizde ziyarete geldiler. Sevgili Malka'nın mutfağı muhteşem lezettlidir. Dolayısı ile mutfağıma girdiği anda Malka'ya falafel siparişi verdim. Kısa sürede hazırladığı falafel yanında humus hatta cips patatesleri çok lezzetliydi. Tabii ki tarifleri tarif defterimdeki yerini aldı.

Bu arada söz etmeden geçemeyeceğim Malka'nın evinde yemek yediğiniz zaman bahçesinden topladığı sebzelerle elinin müthiş çabukluğu sayesinde kısa sürede çıkardığı 10-15 çeşit biber, domates, patlıcan, humus, acılı çeşitlerden oluşan salataları, ana yemek olarak bir gün önceden hazırladığı yaklaşık bir gece kısık ısıda pişirdiği hamin yemeği ve acı soslu balık bizim favorilerimiz arasındadır.

Hamin yemeği başka bir yazımda kesinlikle ele alacağım, çok özel bir yemek… Yapılışı hiç kolay değil ama kesinlikle sofranın yıldızı olabilecek bir tat.

Salata demişken bugün İsrael sofralarının özelliklerinden biri çeşit çeşit küçük kaplarda sundukları salatalardır. Genelde kebap tarzı ve balıkçılarda bulunan bu salata ceşitlerini sipariş ederken yalnızca “salatim” demeniz yeterlidir. Hatta siz söylemeden oturduğunuz anda, 15 çeşit küçük tabakta masanıza dağıtıverirler. Yanına da sıcak pide getirirler.

Özel soslarla hazırlanmış salata çeşitlerinden bir kaçı; kırmızı lahana, beyaz lahana, tahinli közlenmiş patlıcan, kızarmış patlıcan, havuç, humus, pancar, acılı, kızarmış karnıbahar, turşu, cherry domates, avokado salatasıdır.