Türkiyeliler Birliği Onursal Başkanı Dr. Selim Yehoshua Salti’nin günümüze uyguladığı 101 özgün Djoha hikâyesinin Ladino, İngilizce ve İspanyolca olarak yer aldığı “101 Kuentos Modernos de Djoha” adlı kitabının tanıtım gecesi 21 Ocak Cumartesi İsrael’de Türkiye Birliğinin Bat Yam’daki lokalinde gerçekleşti.
Ovi Gülerşen, Nelly Barokas
Gözlem Yayınevi tarafından yayınlanan kitabın editörlüğünü yapan Karen Gerson Şarhon ve kitaba çizimleriyle renk katan İrvin Mandel de İstanbul’dan gelerek bu Ladino kültürü, mizahı ve müziği ile dopdolu geceye renk kattılar. Ladino metnini İngilizce ve Kastilyano İspanyolcasına çeviren Daniel Santacruz da etkinlikte yer aldı.
“101 Kuentos Modernos de Djoha” kitabının tanıtım ve imza etkinliğinin moderatörlüğünü yapan Nelly Barokas ilkin gecenin hoşgeldiniz konuşmasını yapmak üzere İYT Başkanı Ovi Roditi Gülerşen’i davet etmesinin ardından, kitaptan “El Otomobil”
hikayesini Ladino lisanında okudu ve gecenin onur konuklarını tek tek tanıttı.
Nelly Barokas Selim Salti’yi şu sözlerle tanıttı: “Dr. Selim Salti yayınladığı “101 Kuentos Modernos de Djoha”kitabıyla Nasreddin Hoca hikâyelerinin Sefarad versiyonu olan Djoha karakterini, günümüze, 21. yüzyıla taşıyarak yarattığı mizahla Ladino kültürüne çok önemli bir katkıda bulundu.
Salti, Ladino lisan ve kültürünün korunması ve akademik seviyede araştırılması yönünde canla başla çalışmış ve çalışmakta olan bir kişi. Bu amaçla Bar İlan Üniversitesinde Naime ve Yehoshua Salti Ladino Enstitüsünü kurdu. Kendisi aynı zamanda Türkiyeliler Birliğinin Onursal Başkanı… Fikir babası… Adı gibi Aklı Selim kişi…”
Karen Gerson Şalhon ve Dr. Selim Yehoshua Salti
Selim Salti de yaptığı konuşmada kitaptan birkaç öykü aktardı ve 2. Dünya Savaşı sonrasında Edirne’de büyük bir fakirlik ortamı içinde yaşarken aileden son derece nüktedar bir şahsiset olan dayısı Jak Binnun’un her gün sadece iki tane anlattığı Djoha hikayesinden çok etkilenerek bunları not ettiğini ve şimdi de bu hikayeleri günümüze uyarlayarak genç nesillere devretmeyi amaçladığını aktardı.
Çizimleriyle kitabı renklendiren ve görsellik kazandıran Şalom gazetesinin 30 yıllık çizeri İrvin Mandel de nükteli bir konuşma yaparak bu projeye nasıl dahil olduğunu anlattı ve Selim Salti’nin bir karikatürünü çizdi.
İrvin Mendel
Kitaba İngilizce ve İspanyolca çevirileriyle katkı veren Kolombiya’da doğumlu Daniel Santacruz, 30 yıl ABD’de yaşadıktan sonra 2011’de İsrael’e göç ettiğini, 1992’de Sefaradların İspanya’dan kovulmalarının 500. yılında, Madrid’de Kral Juan Carlos’un da hazır bulunduğu törene katıldığını ve o törenden çok etkilendiğini, o tarihten beri Sefarad kültürü ile Ladino’yu tüm dünyada tanıtmak amacıyla çalışmalar yaptığını belirtti.
Daniel Santakruz ve İrvin Mendel
Nelly Barokas “101 Kuentos Modernos de Djoha”nın editörlüğünü yapan Karen Gerson Şalhon’u şu sözlerle tanıttı: “Paşaros Sefaradis’in kurucusu… Gençlik günlerinden beri Judeo Espanyol kültürünün korunması için çalışıyor. Şalom gazetesinde her hafta 2 sayfa Judeo Espanyol yayın yapıyor. 19 yıldır dünyanın tek tamamı Judeo Espanyol gazetesi El Amaneser’in editörlüğünü yapıyor. Karen, yöneticisi olduğu Osmanlı Sefarad Araştırma Derneğinin çatısı altında onlarca Ladino kitap basılmasına, Maftirim projesinin gerçekleşmesine, Sefarad kültürü müziğinin kayıt altına alınmasına öncülük yaptı.
2011 yılında Fransa Kültür Bakanlığı, nesli tükenmekte olan bir dili koruma ve geliştirme konusundaki çalışmalarından dolayı Karen’e Chevalier des Arts et des Lettres madalyasını verdi. O gün törende ben de vardım. Ne kadar da gurur duymuştuk Şalom’cu dostları olarak…
Bugünlerde Karen İsrael’de bir kez daha onurlandırıldı. Ben Gurion Üniversitesi, Nesim Gaon Sefarad Kültürünü Koruma Merkezi bu kültüre katkılarından dolayı Karen’i onurlandırdı. Karen yeni bir şövalyelik daha kazandı.”
Karen Gerson Şalhon
Karen Gerson Şarhon yaptığı konuşmada Selim Salti ile kırk yıllık bir dostluğu olduğunu ve bu kitabın hayata geçmesini heyecanla bekleyip takip ettiğini dile getirdi. Ardından Karen’ın Ladino dilinde seslendirdiği altı şarkıya konuklar da eşlik ettiler. Son duygusal şarkı olan “Rika Kuriel”in rahmetli Selim Hubeş’e ait olduğunu anlatan Karen, bu şarkıyı seslendirirken, birkaç yıl önce, binlerce seyirci önünde sahne aldığı Harbiye AçıkHava Tiyatrosunda verdiği ve bu şarkıyı seslendirdiği konserin görüntülerini ekrana yansıttı. Böylelikle bir yıl kadar önce yaşamını yitiren Paşaros Sefaradis Grubunun kurucularında Selim Hubeş’in hatırası bu etkinlikte anılmış oldu.
Başkan Ovi Gülerşen’in konuşmacılara İYT’nin birer rozetini hediye ettikten kendisinin de gençlik yıllarında Selim Hubeş’i tanımış olmanın onurunu yaşadığını belirtti. Etkinlik sona ererken Türkiye’den getirilen baklavalar seyircilere ikram edilirken Selim Salti de geliri İYT burs fonuna bağışlanan kitabını imzaladı.
Yakup BAROKAS