Prof.Israel HANUKOĞLU

Adı, Soyadı : Prof. İsrael Hanukoğlu

Doğum Tarihi ve Yeri: 14 Mart 1952, İstanbul

Aliya Tarihi : 11 Ağustos 1983

Medeni Hali : Evli, bir kız (Liora) ve bir erkek (Moşe) çocuğu var.

Tahsili : İsrael, ilk ve ortaokulu Şişli Terakki Lisesinde bitirdikten sonra Taksim’de Atatürk Erkek Lisesine geçti. 1969 yılında American Field Service (AFS) bursu için seçildi ve bir seneliğine Amerika'da Janesville, Wisconsin'e gitti. Aynı senenin sonunda Craig High School'dan mezun oldu.

İsrael Amerika'dayken, ailesi İsrail'e göç etmişti. İsrael, Amerika’dan İsrail'e döndü. Lisans öğrenimini (B.A.) Biyoloji ve Psikoloji konularında Kudüs'de İbrani Üniversitesinde 1974 yılında tamamladı. Yüksek lisans (M.Sc.) ve doktora (Ph.D.) araştırmalarını Amerika'da University of Wisconsin-Madison'da tamamladı.

Diplomalar:

1969 - İstanbul Atatürk Erkek Lisesi, Fen bölümü mezunu.

1970 - Janesville, Wisconsin - Craig High School mezunu (cum laude).

1974 - B.A. Biyoloji ve Psikoloji. Kudüs, İbrani Üniversitesi.

1976 - M.Sc. Endokrinoloji. University of Wisconsin, Madison, Wisconsin, USA.

1980 - Ph.D. Endokrinoloji. University of Wisconsin, Madison, Wisconsin, USA.

Mesleği : Biyokimya ve Moleküler biyoloji profesörü

Özgeçmişi : İsrael, 1983 yılında University of Chicago'da post-doktorat araştırmalarını tamamladıktan sonra İsrail'e döndü ve Technion'da öğretim görevlisi olarak atandı. 1987'de Rehovot'da Weizmann Institute of Science'da Senior Scientist olarak atandı. 1993’de Associate Professor olarak tayin edildi.

1995'de Prof. Hanukoğlu, Weizmann Enstitüsünden Ariel şehrinde olan College of Judea and Samaria'ya geçti ve moleküler biyoloji laboratuvarını kurdu. İlmi başarılarıyla 2001 yılında Full Professor ünvanını kazandı.

Prof. Hanukoğlu'nun niyeti Ariel'de bir biyoloji bölümü kurmaktı. Tek başına hazırladığı Moleküler Biyoloji lisans (B.Sc.) programı İsrail'in Yüksek Öğrenim Konseyi tarafından onaylandı. Böylece, 2003 yılında İsrail'de ilk Moleküler Biyoloji Bölümü 50 kadar talebe ile açıldı. Prof. Hanukoğlu, 2008 yılına kadar Bölüm Şefi olarak çalıştı. Moleküler Biyoloji Bölümünün açılması, College of Judea and Samaria'da Doğa Bilimleri Fakültesi kurulmasını sağladı.

Böylece bu kolej, İsrail'de Doğa Bilimleri Fakültesi olan ilk kolej oldu. Bu gelişme kolejin Üniversite olması yolunda önemli bir gelişmeydi.

Prof. Hanukoğlu Ariel'e geldiğinde toplam 250 kadar talebe vardı. Günümüzde Ariel Üniversitesinde 13 bine yakın talebe vardır.

Bilime katkıları: Doktora araştırmalarında, İsrael, sitokrom P450 adlı kolesterolu steroit hormonuna çeviren enzimleri saflaştırdı ve katalize mekanizmasını izah etti. Weizmann Enstitüsünde, bu enzimlerin bir tanesinin genini izole etti. Bu gen ve protein üzerinde araştırmaları ile yeni bir süper protein ailesi keşfetti.

Son 20 sene zarfında, Prof. Hanukoğlu, ağabeyi Prof. Aaron Hanukoğlu ile beraber vücutta kan basıncını ve tansiyonu düzenleyen ENaC adlı sodyum kanalları üzerinde çalışmaktadır. Bu kanalı oluşturan üç proteinin genlerini izole ettiler. İki kardeş beraberce Psödohipoaldosteronizm adlı kalıtsal hastalığın bu genlerdeki mutasyonlardan olduğunu gösterdiler. Kardeşlerden İsrael'in kanalın yapısı üzerinde önemli araştırmaları vardır.

University of Chicago'da iken, Hanukoğlu, keratin adlı proteinlerin genlerini izole etmiş ve ilk defa bu proteinlerin yapısı hakkında model geliştirmişti. Otuz sene sonra yayınlanan araştırmalar bu modeli doğruladı. Keratin, derideki hücrelerin ve saçların ana bileşenidir. Ayrıca diğer organlarda da keratin bir hücre iskeleti vazifesi görür.

Son birkaç sene zarfında, Profesör mikroskobik metotlarla derideki ve böbreklerdeki hücrelerin iskelet haritasını yayınlamıştır.

Eserleri /Yayınları: Prof. Hanukoğlu'nun 85 ilmi yayını var. Bu yayınlar bilimsel dünyada şimdiye kadar 7000'e yakın atıf kazanmışlardır.

Ödüller: Kariyeri boyunca Prof. Hanukoğlu'na verilen bursların ve ödüllerin listesi kendi İnternet sitesinde bulunur.

https://www.science.co.il/hi/awards/

Bunlar arasında en önemlileri İsrail Endokrin Derneği'nin ilk Biyokimyasal Endokrinoloji'de Hans Lindner Ödülü ve Weizmann Institute of Science'dan Lubell Ödülüdür.

İlmi araştırmalarına ilaveten, Prof. Hanukoğlu 50'ye yakın bilimsel dergide bilim eleştirmenliği yaptı. Son senelerde beş bilimsel derginin yayın kurulu üyesidir. Bu faaliyetlerinde biyokimya konusunda dünya çapında ödüller kazandı. 2018 yılında kendi sahasında dünya çapındaki sıralamada yirmi ikinciydi.

Kurduğu/ Çalıştığı/ Desteklediği Kurumlar:

1995'de Prof. Hanukoğlu, İsrail'de "Professors for a Strong Israel" adlı bir örgütün başkanı olarak seçildi. Başkanlığı döneminde bu örgütte 600 kadar üye vardı.

1996'da Prof. Hanukoğlu, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu tarafından Başbakanın Bilim Danışmanı olarak atandı. İsrael, 1999'a kadar Knesset'in İlmi ve Teknolojik Komitesinde Başbakanlık temsilcisi olarak vazife gördü. Bu dönemde, Prof. Hanukoğlu, kendi laboratuvar çalıştırmalarını da devam ettirdi.

1999 senesinde Bilim Danışmanı görevinden ayrıldıktan sonra Prof. Hanukoğlu www.science.co.il adresinde İsrail Bilim ve Teknoloji Rehberini kurdu. Bu rehberde 1200 sayfada 10000'den fazla bağlantı bulunmaktadır.

Üstün ve kalıcı katkısı / Seçilme Nedenleri: İsrael’de ilk Moleküler Biyoloji Bölümünün ve keza ilk Doğa Bilimleri Fakültesinin açılmasını sağlayan, çok önemli bilimsel araştırmalarda bulunan, İsrael Bilim ve Teknoloji Rehberini kuran İsrael Hanukoğlu dünya çapında ödüller de kazanarak İsrael ve dünya bilimine çok önemli ve kalıcı katkılarda bulunmuştur.