Çocuklar Hanuka bayramını dört gözle beklerler; hem bin bir çeşit suvganiyları yemek, hem de her yıl kendileri için düzenlenen çok ünlü sanatçıların yer aldığı dans ve müzikal gösterilerden oluşan “Festigal”i izlemek için.
Suvganiyaların çeşitliği sadece çocukları değil büyükleri de cezbeder. Bazı suvganiyaların fiyatı 15 şekele ulaşır. Her ne kadar her biri bir sanat eseri güzelliğinde olsa da, içinde azıcık tatlı bulunan tek bir ponçiğin yeni dolar kuruyla Türkiye’de 70 TL. ’den satılması oldukça şaşırtıcı olurdu .
Tel Aviv dünyada New York, Paris, Londra, Barselona gibi yedi kent arasında istisnasız bütün ürünlerde pahalılık rekorunu tartışmasız elinde bulunduruluyor. İşte mucize bu aşırı pahalılığa rağmen İsrael’in” Dünya Mutluluk Raporunda” en önde gelen ülkeler listesinin başında yer alması, halkının mutlu bir yaşam sürüyor olması.
Bir de madalyonun sevimsiz, genelde dile getirmekten kaçındığımız bir yüzü de var. 25 Kasım Perşembe “Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü” idi.
İsrael’de her yıl iki yüz bin kadının şiddete maruz kaldığını duymak insanı ürpertiyor. Sayıca daha az da olsa, erkekler de aile içinde şiddete uğruyorlarmış…2021 yılında cinayete kurban giden kadın sayısı 23.
93 yaşında bir adam 85 yaşındaki karısını öldürüyor, her halde cinnet geçiriyor.
Hafta arası bir gün televizyonda en ön sırada yer alan üç haber “ne oluyoruz?” dedirtiyor. Gilboa hapishane müdürü Freddy Ben Shitrit, Filistinli terör suçlularına, İsrael ordusuna mensup kadın askerlerin tedariki konusunda aracılık etmekten sorguya çekiliyor. Kadın askerler cinsel istismara uğradıklarını açıklıyorlar.
Albay (Sgan Aluf) rütbesinde evli ve üç çocuk sahibi bir komutan, Dan Sharoni komutası altındaki çok sayıda kadın askere cinsel tacizde bulunduğu, gizli kamera ile kız askerlerin çıplak filmlerini çektiği ortaya çıkıyor.
İsraelli bir Arap, 5 yaşındaki kızının önünde 32 yaşındaki karısının canına kıyıyor…
Bu ara televizyonda reklamlar arasında yayınlanan “הקשיבי בקולי” (Sesime kulak ver) adlı Shiran Malmadovski-Someh tarafından gerçeğe dönüştürülen çarpıcı proje insanı oldukça etkiliyor. “Deepfake” teknolojisiyle hazırlanan filimde kocaları tarafından öldürülen beş kadın, Mihal Sela ז"ל, Ester Berhani ז"ל , Marin Hagi Yahia ז"ל , Ester Aharonovitz ז"ל ve Sagit Ozri ז"ל konuşturuluyor. Kadınlar önce kendi isimlerini, sonra cinayeti işleyen kocalarının isimlerini belirtikten sonra; “eşiniz şiddet gösteriyorsa, el kaldırıyorsa, tehdit ediyorsa sesimi dinle, hayatını geri kazanmak için harekete geç, yeni kurban sen olma!” diyerek sesleniyorlar.
Eşleri tarafından öldürülen kadınları konuşturma projesi öncesinde tabii ki ailelerinin onayları alındı. Yine de kimileri bir ölünün konuşturulmasından tedirgin oluyorsa da, projenin son derece çarpıcı ve etkili olduğunu kabul etmek gerekir. Aşağıdaki linkte sözünü ettiğim filmi görebilirsiniz.
Genelde şiddet eylemlerinde bulunanlar, çocukluklarında şiddete maruz kalan kişiler oluyor.
Kısa bir süre önce 10 bölümlük bir Netflix dizisi olan “Maid” (Hizmetçi)’yi izledim; şiddet dolu bir ilişkiden kaçan bekar bir annenin hikayesi. Görmeyenlere öneririm…sempatik kadın oyuncu Margaret Qualley’in çok başarılı bir oyunu… ve çarpıcı, gerçek bir yaşam öyküsü…
Yüksek teknoloji ve bilimde dünya liderleri arasında bulunan ve insana en büyük değeri veren İsrael halkının tüm dünyanın yaygın bir ayıbı olan “kadına şiddet” konusundaki mücadelede de en başı çekmesini dilerim.
Hag Hanuka Sameah…
Comments