Bu şabat okuyacağımız Tetsave (תצוה) peraşası kutsiyetle ilgili yapılması gerekenleri tarif eden emirlerin devamını içerir. Bu şaşalı eşya ve törenlere rağmen Tanrını varlığı onun emirlerini yerine getiren İsrael oğullarının içinde olacaktır.
Peraşanın başlangıcında Menora’daki kandillerin yakılması ile ilgili emri görüyoruz.
Ve sen, sürekli yanan kandil için sana saf ve kaliteli zeytin yağı almalarını İsrael oğullarına emret. (Şemot 27, 20)
Menoradaki kandiller hergün aralıksız olarak yakılmalıdır. İsarel oğulları, gereken kaliteli saf zeytin yağını sağlamakla yükümlüdür. Kandillerin yakılması görevi ve daha birçok kutsiyetle ilgili görevlerin yapılması Kohenlere aittir.
İlk Kohen’i ve ailesini atayan pasuk şöyledir:
Ve sen kardeşin Aharon’u ve onunla beraber oğullarını İsrael oğularının içinden bana Kohen olmaları için kendine yaklaştır, Aharon ve Aharon’un oğulları Nadav, Aviu, Elazar ve İtamar. (Şemot 28, 1)
Aharon ve oğullarının sülasesinden gelenler kutsiyetle ilgili işleri yapmakla yükümlüdürler. İsrael oğullarının rolü, bu atamayı kabul etmek ve gereken maddi desteği sağlamaktır.
Kohen Gadol (büyük/baş kohen) özel elbiseler giymek zorundadır. Bu elbiseler, geçen hafta okuduğumuz ve halkın bağış olarak getireceği yün ve keten kumaşlardan ve altın ipliklerden yapılacaktır.
Kohen Gadol, Efod (אפוד) diye bilinen bir yelek giymelidir. Bu yeleğin iki omuzuna, üzerinde kabilelerin isimlerinin oymayla yazılı olduğu ve altın çerçeve içine konan, iki taş tablet dikilmelidir. Altı kabilenin ismi sağ tarafta ve diğer altı kabilenin ismi sol taraftadır. Bu sayede Kohen Gadol vazifesi sırasında tüm İsrael oğullarını hatırlıyacaktır.
Hoşen (חשן) olarak bilinen bir kolyeyi giymelidir Kohen Gadol. Herbir kabileyi temsilen 12 değişik değerli taş, üçer taşlık dört sıra halinde altın kâsecikler içinde Hoşen’in üzerine dikilmelidir. Bu da Kohen Gadol’un İsrael oğullarını temsilen vazifelendirildiğinin bir işaretidir.
Üst elbise olarak giyilecek Meil’in (מעיל) eteklerine çıngıraklar dikilmelidir. Bu çıngırakların sesi sayesinde Mişkan’ın en kutsal yerine tek başına giren Kohen Gadol’un sağ salim olduğu anlaşılaçaktır.
Bunlara ek olarak Kohen Gadol Mitsnefet (מצנפת) diye bilinen şapka ile alnını kaplıyan ve Tanrının adı ile işlenmiş Tsits (ציץ) diye bilinen bir nevi taç koymalıdır.
Aharon’un oğulları için de onalara şerefli bir görüntü sağlıyacak elbiselerin yapılması emredilmıştir.
Peraşamız, Mişkan’in hangi törenlerle hizmete sokulacağını da belirtir. Yedi gün boyunca kurbanlar adanacaktır. Bu kurbanların hangi hayvanlardan alınacağı, hangi bölümlerin Mizbeah’da yakılacağı ve daha birçok teferruat belirtilmektedir.
Kohen elbiseleri ve tören teferruatlarının sonunda Tanrı, bunların amacının ne olduğunu tekrar belirtir:
וְשָׁכַנְתִּי, בְּתוֹךְ בְּנֵי יִשְׂרָאֵל; וְהָיִיתִי לָהֶם, לֵאלֹהִים
İsrael oğulları içinde ikamet edeyim ve onlara Tanrı olayım. (Şemot 29, 45)
Bu açıklamanın, geçen haftaki peraşanın başında yer alan
וְעָשׂוּ לִי, מִקְדָּשׁ; וְשָׁכַנְתִּי, בְּתוֹכָם
Bana bir tapınak yapsınlar ve ben onların içinde ikamet edeceğim. (Şemot 25,8)
cümlesini tamamladığını her halde gözden kaçırmazsınız.
Her iki cümlede de belirtildiği gibi, İsrael oğullarının, kutsiyeti simgeliyen mabet, elbise ve törenleri yapmala yükümlü olmasının yanısıra, Tanrının varlığı, bu emirleri yerine getiren İsrael oğullarının içinde olacaktır.