Yafo’da Türkiyeliler Sinagogunu biliyor muydunuz?

Yafo’da Türkiyeliler Sinagogunu biliyor muydunuz?

Yafo’da Fransa Büyükelçilik rezidansının hemen yakınında Türkiyelilere ait küçük bir sinagog bulunduğunu pek az kişi bilir. 1948 ve onu izleyen yıllarda Türkiye’den gelen yoğun göçün bir kısmı Yafo’da, Arapların terk ettiği evlere yerleşmişti.

Bu göçmenler arasında Moreno Ancel adında dindar bir kişi mesleği olan marangozluğu uygulayacak bir atölye kurmuş geçimini sağlamaya başlamıştı ama kendi alışkanlıklarına uygun dua edebilecek bir ibadethanenin eksikliğini giderememişti.

Aynı muhitte yaşayan başka Türk Yahudileri de aynı eksikliği hissetmekteydiler. Moreno Ancel, Çelebi Gannon ve Vitali Gannon da aralarında olmak üzere birkaç arkadaşla bir araya gelip bu sorunlarına çare aramaya başlarlar.

Şansları yaver gider… Aynı semtte, balık ve buz satılan bir dükkânın devredilmek üzere olduğunu öğrenirler. Uzun bir pazarlıktan sonra Moreno Ancel ve arkadaşları dükkânı devralmayı başarırlar. O dönemlerde Yafo’daki mülkler tapu kaydıyla satılmaz, hava parasıyla devredilir ve Amidar adlı bir kuruma tescil ettirilirdi. İşte o günden beri Türkiyelilerin Amidar’da tescilli bir sinagogları var.

Bat-El Sinagogu 1963 yılında, Yafo ve civarındaki Türklere hizmet vermeye başlar. Ancak zamanla Türkiyeli Yahudiler başta Bat Yam olmak üzere başka kentlere taşınmaya başlayınca, sinagogun müdavimleri azalır ve tüm binalarda görülen sorunlarla karşı karşıya kalır; tavanlar akar, sıvalar dökülür, tahta aksamlar çürür…

Türkiyeliler Birliğinin eski başkanı ve onursal başkanı Moreno Margunato bu aşamada devreye girer, sinagog yöneticilerinden Avram Bereşit ile el ele vererek, onarım ve yenileme çalışmalarını sağlamak üzere bir bağış toplama kampanyası başlatır. İki ay süren ciddi bir restorasyon sonrasında Bat-El Sinagogu nihayet bakımlı bir duruma gelir, huzurlu bir mekana dönüşür.

Bu küçük ve şirin sinagogun en belirgin özelliği, duaların İzmir Bet-İsrael ve İstanbul Neve Şalom sinagoglarında dinlemeye alıştığımız gibi Türk Musikisi makamlarında okunuyor olması…

Diğer bir özellik de “Mitzva”lar para karşılığı satılmaz, tüm görevliler gönüllü çalışır. Çok güzel bir deniz manzarasına sahip sinagogun yakında çok geniş otopark alanı mevcut…

Bu güzel mekânı tanımak isteyenler için adres şöyle:

Rehov Haseora 6 Yafo

İletişim: Avram Bereşit 00972 50- 775 50 18